WaterLANDS: op weg naar herstel van Europese wetlands

Wageningen Environmental Research, Wageningen University & Research
11-DEC-2021 - Moerassen, kwelders, uiterwaarden, venen en vennetjes - meer dan negentig procent van deze wetlands in Europa zijn drooggelegd om plaats te maken voor andere vormen van landgebruik. Hiermee zijn veel soorten dieren en planten uit het landschap verdwenen, en ecosysteemdiensten verslechterd. Meer zichtbare gevolgen zijn heviger overstromingen, bodemdaling, en verminderde waterkwaliteit.

De verwachting is dat deze veranderingen het effect van klimaatverandering zullen versterken met negatieve consequenties voor zowel natuur als mens. Het WaterLANDS-project ziet herstel van natuur niet los van de mens, en beoogt dan ook om kennis uit de talloze losse herstelprojecten bij elkaar te brengen om tot oplossingen te komen waarbij niet alleen de natuur gebaat is, maar ook de omwonenden.

Leiddraad hierbij is het herstellen van de veerkracht van de wetlands in hun landschappelijke en sociaaleconomische context. De kansrijkste oplossingen worden in de praktijk getest door 10.500 hectare wetland te herstellen. Om dit voor elkaar te krijgen gaat een team van 31 verschillende partners verspreid over 14 landen uit wetenschap, bedrijfsleven, overheid en non-profit organisaties de komende 5 jaar aan de slag met een budget van 23 miljoen Euro.

European Green Deal

WaterLANDS is onderdeel van de European Green Deal, een ambitieus programma van de Europese Commissie om klimaatverandering tegen te gaan. Nederland is in het project ruim vertegenwoordigd door Wageningen University & Research, Radboud Universiteit, Wetlands International, de provincie Groningen en Staatsbosbeheer. Binnen Wageningen University & Research bestaat het WaterLANDS-team uit vier wetenschappers met complementaire achtergrond.

Lees meer over de projecten in de European Green Deal waarin Wageningen University & Research deelneemt.

Wageningse wetenschappers over WaterLANDS:

Dr. Milena Holmgren (expert veerkracht ecosystemen): "Het is duidelijk dat de watervoorraden waarvan het leven afhankelijk is, moeten worden beschermd. Er is heel weinig van. De grootste slaagkans ligt in samenwerking, om de verbanden tussen aquatische en terrestrische biomen te begrijpen, en de natuurlijke en sociale systemen."

Prof. dr. Francisco Alpizar (expert milieu-economie en natuurlijke hulpbronnen): "Waterschaarste is een serieus probleem geworden. We staan voor een verandering in het spel. Wat we vroeger deden, zal in de toekomst niet meer werken. Er zijn al conflicten over water geweest. Die zullen toenemen naarmate de klimaatverandering sterker wordt. We moeten nu beslissingen nemen over herstel, om ons zoet water veilig te stellen."

Dr. Jantsje van Loon (expert klimaatadaptatie en nature-based waterveiligheid maatregelen): “Door het veranderende klimaat en de daaruit voorvloeiende risico’s is het belangrijk om samen met een grote groep belanghebbenden naar duurzame en groene oplossingen te zoeken.”

Dr. Juul Limpens (expert plantenecologie en natuurbeheer): “Ik werk met zowel wetenschappers en natuurbeheerders als boeren. Meestal zijn dit gescheiden werelden. Soms echter komen ze samen en worden oplossingen bedacht waarvan natuur en mens profiteren. Mijn overtuiging is dat we deze synergie nodig hebben om Europa leefbaar te houden voor toekomstige generaties.”

Tekst: Wageningen Environmental Research
Foto: Brian Sumner