Voor de pulsvisserij is het nu echt einde verhaal
Het lijkt definitief gedaan met de pulsvisserij. Nederlandse pulsvissers zullen op zoek moeten naar andere vangstmethoden.
De Nederlandse vissersvloot heeft een venijnige en waarschijnlijk definitieve klap moeten incasseren door een uitspraak van het Europese Hof. Dat bepaalde dat het verbod op pulsvisserij van kracht blijft. Het Nederlandse verzoek om het verbod op de vangstmethode nietig te verklaren vond geen gehoor bij de hoogste Europese rechter. Dat betekent voorlopig de nekslag voor de lucratieve maar ook omstreden vismethode.
“Het lijkt erop dat het vooralsnog is gedaan met de pulsvisserij”, concludeert Arie Mol, specialist visserij bij Wageningen Economic Research. “De Nederlandse vloot zal op zoek moeten naar een goede, vervangende methode.”
Minder ongewenste bijvangst
Pulsvissers maken gebruik van sleepnetten met elektroden die schokken afgeven, waardoor in het zand verscholen platvissen door een schrikreactie opspringen en in het net belanden. Vooral Nederlandse vissers gaan met het lichte pulstuig de zee op om tong te vangen. Vissen vangen met stroomstoten vergt – vanwege dat lichte pulstuig – tot 40 procent minder brandstof en levert grotere vangsten op en minder ongewenste bijvangst. Maar de methode roept veel kritiek op van milieuorganisaties.
Die kritiek leidde ertoe dat het Europees Parlement in 2019 besloot tot een gefaseerd verbod op pulsvisserij. Momenteel mogen nog 15 kotters van de oorspronkelijke 84 met deze techniek vissen, en in juli van dit jaar valt ook voor hen het doek.
Landbouwminister Carola Schouten stapte in oktober 2019 naar het Europese Hof met het verzoek om het verbod te schrappen. Dat zou volgens Schouten niet zijn vastgesteld ‘op basis van het beste beschikbare wetenschappelijke advies’.
Impact op het milieu
De rechter verwerpt dat argument, en oordeelt dat de Europese wetgever ‘op dit gebied over een ruime beoordelingsbevoegdheid beschikt en niet verplicht is zijn wetgevende keuze uitsluitend op wetenschappelijke en technische adviezen te baseren’. Wetenschappelijk onderzoek naar pulsvisserij toont bovendien niet aan dat er helemaal geen negatieve gevolgen voor het milieu zijn.
Mol: “Dat klopt, maar voor bijna alle vormen van voedselproductie geldt dat ze gevolgen hebben voor het milieu. Van de pulsvisserij staat vast dat de impact op het milieu lager is dan van veel andere trawlvisserijen”.
Stookolie
Volgens Nederland en zijn vloot is pulsvisserij met een sleepnet en stroomstootjes beter voor de zeebodem en leidt de methode tot minder CO2-uitstoot doordat de kotters minder brandstof nodig hebben. Met het verbod zijn Nederlandse vissers nu weer aangewezen op de oude vangstmethode die meer brandstof vergt.
Sectorspecialist Arie Mol: “Hoe rendabel dat zal zijn, hangt af van de gasolieprijs. Daar zijn vissers nu veel meer van afhankelijk dan bij de pulsvisserij.” In 2019 bedroegen de kosten voor stookolie 56 miljoen euro, 23 procent van de totale opbrengst van de kottervisserij.
Voor de concurrentiepositie van de Nederlandse vloot ten opzichte van andere landen hoeft het verbod niet beslissend te zijn, denkt Mol. “Andere landen kennen veel minder visserij op tong dan Nederland. Maar de Nederlandse vissers hadden wel een unieke manier gevonden om platvis te vangen.”
Waterspray
De Nederlandse vissers, die ook te maken hebben met verlies aan visgronden door de plaatsing van windparken, en die door de brexit-afspraken hun vangstquota ingeperkt zagen worden, broeden ondertussen op andere, minder brandstof verbruikende manieren van vissen. Momenteel wordt getest met een waterspray-tuig, waarbij de vis met behulp van waterstralen opgeschrikt wordt. Het onderzoek naar de effectiviteit en rentabiliteit loopt nog, maar de resultaten van de pulsmethode worden in dit stadium nog niet gehaald.
Politiek en visserijsector reageerden gisteren teleurgesteld op de uitspraak van het Europese Hof. “Helaas gaven de wetenschappelijke feiten onvoldoende aanleiding voor het hof om op juridische gronden de besluitvorming terug te draaien”, verklaarden woordvoerders van de Nederlandse Vissersbond en VisNed.
Europarlementariër Peter van Dalen (ChristenUnie) noemt de puls ‘de Green Deal van de visserijmethoden’ en spreekt van een ‘leugenachtige lobby vanuit Frankrijk’. Volgens hem wordt de pulsvisserij nog wel opnieuw besproken in het Europees parlement en staat de deur nog altijd op een kier voor de sector. ”De pulsvisserij is wederom geslagen, maar nog niet verslagen.”
Lees ook:
De Nederlandse vissersvloot krijgt een flinke klap van de coronacrisis, en daar blijft het niet bij
Het is niet alleen het coronavirus dat de Nederlandse vissersvloot over woeste golven jaagt. De branche heeft meerdere winden tegen.