Boer in Natura 2000

Klaas de Lange heeft een boerderij in een Natura 2000-gebied. In 1992 besloten zijn vrouw Annie en hij om zelf de melk te gaan verwerken. Dit bleek een succes. Een succes dat we kennen onder de naam Weerribben Zuivel.

(Naast een metershoog melkpak staat een informatiebord. Beeldtekst: Op weg naar een natuurinclusieve landbouw: melkveehouder Klaas de Lange. Een hond ligt buiten op de grond en kijkt voor zich uit. Klaas de Lange:)

OPGEWEKTE MUZIEK

KLAAS DE LANGE: Ik ben Klaas de Lange wij hebben een boerderij in een Natura 2000-gebied en rond dat Natura 2000-gebied, de Wieden-Weerribben.
We zijn al dertig jaar geleden omgeschakeld naar een biologische bedrijfsvoering en wij hebben besloten dat we voor 25 jaar terug dat we onze eigen melk zelf gaan verwerken tot een eindproduct.
Daarmee hebben we de relatie met de consument ja, versterkt en dat is, euh, een stukje meerwaarde voor ons bedrijf.
Wij kunnen iets meer voor onze melk realiseren.
We hebben ook naast ons bedrijf wat aan verbreding gedaan.
We beheren een 200 hectare landbouwgrond voor natuurbeherende organisaties.
Dat is Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten.
En op die gronden, daar liggen vaak beperkingen op, soms is dat een uitgestelde maaidatum, soms is dat een beperkte hoeveelheid mest en dat past heel goed in de jongveeopfok.

(In een grote wei staan koeien te grazen. De Lange loopt rustig tussen de koeien door.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

Toen ik net m'n bedrijf over had genomen van mijn vader ik boerde ook eerst samen met m'n vader, dan had ik wel een gevoel, euh...
Ja, je verstrooide vier, vijfhonderd kilogram zuivere stikstof.
Je kwam van school af en het leek ook dat dat het meeste rendeerde en dat je dan euh ja, het beste voer op je bedrijf de hoogste melkproductie kon halen op die manier van boeren.
Maar wij waren toen al in een studiegroep beland die in beeld bracht goh, wat is nou de output of de input van een bedrijf, om dat inzichtelijk te maken.
En toen kwam ik wel tot de conclusie: ja, maar als we op deze manier doorgaan met toch elk jaar grote overschotten produceren aan mineralen ja, dat is gewoon een weg die niet toekomstbestendig is.
Dus we zullen moeten acteren.

(Een vogel vliegt de verte in over de wei met grazende koeien. Her en der vliegen verschillende vogelsoorten per drie en per twee sierlijk door de lucht en ook laag bij de grond over het korte gras. Op een weg naast de wei kruisen een fietser en een tractor elkaar.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

We zijn van oudsher hier een hele, euh, een goede locatie voor weidevogels.
Nou, de weidevogelpopulatie in Nederland heeft het erg moeilijk.
Ja, ook bij ons. We hebben veel predatie er zijn veel vossen, er zijn marters, er zijn veel kraaien.
Dus onze weidevogelpopulatie op ons bedrijf heeft het ook moeilijk.
Als ze net kuikens zijn tot ze vliegvlug worden dat is een stadium dat ze erg kwetsbaar zijn.
Daar hebben we op ons bedrijf maatregelen voor genomen door greppels te maken, door wat randenbeheer te doen waar het wat ruiger is, dus waar ze meer schuilgelegenheid hebben.
En wat het allerbelangrijkste is, is het feit dat je een bodem hebt die leeft en veel bodemleven hebt.
Kijk, dit is het kuikenvoer, bodemleven.
Vruchtbare bodem, daar begint het mee.

(Regenwormen in een greppel.)

Nou, nu afgelopen zaterdag is het perceel van honderd hectare onze huiskavel, gekarteerd.
En er zaten vijftien paren kieviten.
Kijk, we staan hier langs een sloot en dit is een kraamkamer aan biodiversiteit.
Het water, de kruidenrijke rand, de begroeiing in de sloot en deze maatregel kan iedere boer vrij gemakkelijk implementeren en het kost een boer bijna niks.

(De wind raast over hoog gras en doet bloemen aan de rand van de sloot dansen.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER

Kijk, want ik vind dat we de kloof tussen de boer en de burger de laatste vijftig jaar hebben zien vergroten.
En ik vind dat we daar nu als agrarische sector, zeg maar ook stappen in moeten zetten om ons, ja, transparanter te maken.
Laat zien wat je doet.
We zijn een hele mooie sector, we hebben een hele warme plek in de samenleving maar laat dat ook zien en deel het met mekaar en bespreek met mekaar ook wat de samenleving wil en wat wij voor functie daarin kunnen vervullen.

(Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Beeldtekst: Meer informatie over de bedrijfsvoering van Klaas de Lange is te vinden op de factsheets over natuurinclusieve landbouw. Deze staan ook op Groen Kennisnet. Op weg naar een natuurinclusieve landbouw.)

DE OPGEWEKTE MUZIEK STOPT

(Regie: Joris van der Kamp. Techniek: Roald ten Hagen. Producent: In2Content. Copyright 2018.)

Publicatiedatum op deze site: 3 oktober 2019

Dit verhaal is onderdeel van een serie artikelen voor deze website (tussen 2019 en 2021) waarin agrarisch ondernemers vertellen hoe zij werken aan de omslag naar kringlooplandbouw. Op Groeien naar morgen lees je verhalen van agrariƫrs die stappen zetten en maak je kennis met de Demobedrijven.