Bedrijfsspecifiek hitteprotocol levert varkensboer veel op

Op tafel liggen twee stapels papieren: een stapel met tips om hittestress te beperken en het bedrijfsspecifiek hitteprotocol van de POV. Bij elkaar ruim twintig velletjes. Is de informatie schokkend? Nee. Vooral een kwestie van kennis opfrissen en actualiseren.

Op de vraag hoe zinvol het invullen is, antwoordt varkenshouder Eric Stiphout met een volmondig 'zinvol'. 'Een bedrijf runnen is een continu proces. De ene keer pak je het ene op, de andere keer iets anders. Hoe je omgaat met het welzijn van je varkens tijdens periodes van extreme warmte, maakt daar een vast onderdeel van uit', zegt hij.

Stiphout heeft met zijn broer een gesloten bedrijf met 365 TN70 x Tempo-zeugen en 3.000 vleesvarkens in het Brabantse Sambeek. Alles op één locatie en de vijf stallen zijn van binnen met elkaar verbonden. 'Wij leveren onder het Beter Leven-keurmerk. Ze liggen dan al wat ruimer. Een plus bij extreem weer.'

Ventilatiekokers reinigen

Het hitteprotocol gaat in werking als de ondernemer in het voorjaar het water van de automatische verneveling op lage druk aansluit. Een van de actiepunten in het protocol is het schoonmaken van ventilatiekokers. Met het oog op maximale ventilatiecapaciteit verdient dit aandacht, beaamt Stiphout.

De varkenshouder maakt eens per maand het gaas in de luchtinlaat schoon. Door het vocht uit de sproeiers loopt het gaas dicht met stof, heeft hij ervaren. Met het oog op de maximale ventilatiecapaciteit wordt de luchtwasser twee keer gereinigd door een professioneel bedrijf en tussentijds doet Stiphout dat nog enkele keren zelf.

Zuur toevoegen

De varkenshouder voegt zuur toe om het pakket schoner te houden. 'Des te gemakkelijker de maximale ventilatiecapaciteit wordt gehaald, des te beter is het stalklimaat te regelen', vindt hij. 'Alles wat je doet bij hitte, helpt ook op de dagen dat het minder nauw luistert.'

Op zijn bedrijf resulteert dat in weinig longproblemen. De longscores van de slachterij zijn goed en de ondernemer is ervan overtuigd dat goede longen de varkens helpen om extreme hitte goed door te komen.

Rust bewaken

Rust in de stal, procentuele verlaging van de voergift, de voersamenstelling aanpassen, wateraanbod verhogen, inzet van steunventilatoren, sproeiers op het dak, klimaatinstellingen aanpassen, warmte-instraling beperken en maatregelen bij kritieke dieren. Het is een greep uit de maatregelen die per kleurcode kunnen worden ingevuld in het hitteprotocol.

Stiphout hecht veel waarde aan rust in de stal. Hij noemt het tijdstip van vleesvarkens laden, maar ook het moment waarop de zeug na het dekken weer in de groep komt. 'Bij extreme hitte zoals 40 graden moet je geen dieren mengen. Je weet dat het eerste uur toch de rangorde wordt uitgevochten.'

Steunventilator

De varkenshouder maakt gebruik van een standalone steunventilator. 'Die blaast de wind mooi door een lastige hoek bij de dragende zeugen.' Als een zeug niet vreet, dan slaat de ondernemer niet een voerbeurt over, maar halveert hij die, nadat de bak is gereinigd.

Stiphout oriënteert zich op geconditioneerde luchtinlaat bij de speenbiggen. Dat hij dan nog meer kan sturen bij extreme temperaturen, noemt hij mooi meegenomen. Met oververhitte dieren is hij nog nooit geconfronteerd. Mocht dat toch een keer het geval zijn, dan pakt hij de tuinslang. 'Wanneer ik ergens tegenaan loop, dan pak ik dat aan en probeer dat te automatiseren. Zo ontlast je jezelf.'

Voor elk budget

Hetzelfde geldt voor het hitteprotocol. Vul je het in, dan ligt er een document waarop je kunt terugvallen. 'Het wiel hoeft niet telkens opnieuw te worden uitgevonden. En voor elk budget kun je wel wat tegen hitte doen.'

Het bedrijfsspecifiek hitteprotocol is systematisch opgeschreven. 'Dat helpt om het goed in je hoofd te krijgen', vindt Stiphout. Meest ideaal noemt Marieke van Beers van de POV om hem met je dierenarts of bedrijfsadviseur in te vullen. 'Zij kijken naar je bedrijf.' En de tijd die het kost om hem in te vullen? 'Echt geen middag', merkt Stiphout op, als hij na een uurtje een punt zet.