Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Binnenland

Zes wolven dit voorjaar in Nederland geweest

Volgens deskundigen is het niet de vraag óf de dieren zich in Nederland vestigen, maar wanneer.

Een opgezet exemplaar dat in 2013 in Luttelgeest werd gevonden.
Een opgezet exemplaar dat in 2013 in Luttelgeest werd gevonden. Foto Lex van Lieshout / ANP

Er zijn dit voorjaar zeker zes wolven in Nederland geweest: drie mannetjes en drie vrouwtjes, allemaal afkomstig uit Duitsland. Dat concludeert de universiteit van Wageningen na onderzoek in opdracht van de twaalf provincies.

In de eerste vier maanden van dit jaar zijn bovengemiddeld veel gewonde of dode dieren, zoals schapen, aangetroffen in Nederland. Sinds 2015 wordt jaarlijks onderzocht of dat door toedoen van wilde dieren komt, bijvoorbeeld door wolven. Dit jaar is voor het eerst onderzocht waar die wolven vandaan kwamen.

DNA

Onderzoekers namen monsters bij de gebeten dieren om te bepalen of een hond, jakhals of wolf de boosdoener was. “Het bijzondere is dat we de dieren met die methode niet hoeven te zien of te vangen”, zegt ecoloog Hugh Jansman. “Met haren of andere DNA-sporen van dieren konden we de wolven die Nederland hebben bezocht analyseren en profielen opstellen.” Daarvoor is gebruik gemaakt van DNA uit een database van het Duitse CEwolf-consortium, dat Duitse wolvenroedels volgt.

De afgelopen maanden zijn er herhaaldelijk wolven gezien in Nederland. NRC volgde in april Naya, die ook in het Wageningse onderzoek naar boven kwam

Vier van de wolven die de afgelopen maanden door Nederland liepen, blijken afkomstig uit Duitse deelstaten langs de grens. Eén kwam helemaal van de Duitse grens met Tsjechië en Polen.

Lees ook: Schapenbloedbad, maar was het een wolf?

Van één wolf was niet duidelijk waar het dier vandaan kwam. Genetisch voldeed het dier aan de kenmerken van een wolvensoort die alleen in Duitsland voorkomt, maar het was onduidelijk bij welke roedel het hoorde. Niet verbazingwekkend, vindt Jansman. “We weten dat het monitoren niet in alle deelstaten een even hoge prioriteit heeft, dus staat ook niet elke wolf die de grens overkomt al in een database.”

Emotie

Wolven spelen in op de emotie van het publiek, zegt Jansman. Veel meer dan andere wilde dieren als vossen of otters. Daarom zijn onderzoek en informatie volgens hem van belang voor overheden en bijvoorbeeld veehouders. “Veehouders kunnen dan rekening houden met informatie uit individugericht DNA-onderzoek. Praat je bijvoorbeeld over vestiging van de wolf?”

De vraag stellen is hem beantwoorden. Jansman vindt het een “zeer waarschijnlijk toekomstscenario”. De vraag is volgens hem eerder wannéér een wolf zich in Nederland vestigt. Er wordt nu door de provincies gewerkt met fase 1 van het zogeheten ‘draaiboek wolf‘, dat rekening houdt met incidentele dieren in Nederland. Deze zomer wordt fase 2 voorbereid, waarin een paar of een roedel zich in Nederland vestigt.

Het Wageningse Environmental Research-instituut (WENR) blijft het onderzoek uitvoeren om nog meer inzicht te krijgen in de wolvenstand in Nederland. Geen reden tot paniek, zegt Jansman. “De wolf is wel een dier dat zal bijten als hij zich genoodzaakt voelt. Maar als ‘ie dat doet, heb je het er waarschijnlijk ook naar gemaakt.”