Bijenkasten in de sneeuw

Lagere overleving bijenvolken tijdens afgelopen winter

Bijen@wur, Wageningen Plant Research
28-APR-2017 - Bijna negen op de tien bijenvolken in ons land hebben de winter overleefd. Jaarlijks worden bij het begin van de lente tellingen gedaan onder imkers. De uitkomst van het onderzoek na de winter van 2016-2017 is met een sterftepercentage van 14% hoger dan een jaar geleden. Toen verloren imkers in Nederland 6,5% van in totaal ongeveer 80.000 volken, dat cijfer was uitzonderlijk laag.

“Dit jaar is de uitval na twee jaar onder de 10% weer in de buurt van de 15%, maar nog steeds onder de 20% van enkele jaren geleden”, aldus Koos Biesmeijer, wetenschappelijk directeur van Naturalis en coördinator van het onderzoek. Algemeen wordt een grens van rond de 10% wintersterfte normaal gevonden. Een uitschieter van 15% is niet meteen verontrustend, maar vraagt meer aandacht voor de oorzaken.

Honingbijen met varroamijt op rugKoos Biesmeijer is blij dat het sterftepercentage opnieuw beneden de 20% van enkele jaren geleden ligt. Het is goed nieuws, voor zowel de imkers als voor de bestuiving van fruitbloesem. In de vroege lenteweken zijn andere bestuivende insecten nog schaars en is de inzet van honingbijen onmisbaar. De oogst van veel telers is ervan afhankelijk.  

Wouter Schouwstra, sinds 22 april jl. voorzitter van de Nederlandse Bijenhouders Vereniging, bevestigt dat de 14% wintersterfte een redelijk normaal niveau is. Bovendien overleefden bij 56% van de imkers alle volken. De bijenhouderij kampt al meer dan 30 jaar met een parasitaire mijt (Varroa destructor) die voor honingbijen levensbedreigende virussen met zich meedraagt, dit is een belangrijke oorzaak van bijensterfte. Er zijn goede methoden waarmee de mijt onder controle te houden is. Schouwstra: “Onze imkers zijn steeds beter getraind in Varroabestrijding, maar we weten dat nooit alle volken de winter zullen overleven.”

Sjef van der Steen, bijenonderzoeker van Wageningen University & Research legt uit dat in een gerandomiseerde steekproef gegevens van imkers bijeengebracht zijn. “De uitkomst is representatief voor de sterfte onder de volken van de Nederlandse imkers. De 470 imkers in de steekproef hebben 3479 volken ingewinterd, waarvan er 2981 de winter overleefd hebben. Dit komt overeen met een overleving van ongeveer 86% en een wintersterfte van 14%.”

De wintersterfte is berekend aan de hand van een enquête waarin imkers aangeven hoe het de bijen vergaan is. Deze enquête is uitgevoerd door Naturalis en Wageningen University & Research in samenwerking met de Nederlandse Bijenhouders Vereniging.

Tekst: Wageningen University & Research, Naturalis, Nederlandse Bijenhouders Vereniging
Foto's: Bram Cornelissen, Wageningen University & Research