Havenslib beschermt kwelderkust Westhoek

Om de kwelderkust bij Westhoek te beschermen, wordt de komende maanden 300.000 kubieke meter slib uit de monding van de Harlinger haven daarnaartoe verplaatst.

Dat gebeurt via een zogeheten slibmotor. Het havenslib wordt in kleine hoeveelheden 7 kilometer verderop voor de kust gedropt en moet door de stroming verder worden gebracht. Het moet de kwelder beschermen en verder doen aangroeien.

Experiment

Het gaat om een experiment van de gemeente Harlingen, It Fryske Gea en bureau Ecoshape, dat tot en met maart volgend jaar duurt. Om de haven van Harlingen goed bereikbaar te houden voor de zeevaart moet er ieder jaar 1,2 miljoen kuub havenslib uit de vaargeul gebaggerd worden.

Een deel van het slib zal de kwelder bereiken, een ander deel zal terugstromen naar de haven, maar dat zal minder zijn dan normaliter. Projectleider Martin Baptist: ,,We zijn al begonnen en varen elke dag een paar keer met een slibboot de Waddenzee op. We dumpen het slib alleen bij opkomend tijd, zodat het met de noordoostelijke stroming langs de kust wordt meegenomen. Zo komt er elke dag een klein beetje bij.’’

Gevolgen onbekend

Het afgelopen jaar is uitgebreid bijgehouden hoe de aangroei van de natuurlijke kwelders is. ,,Maar wat de gevolgen van deze operatie zijn, dat weten we niet. Daarvoor is het ook een experiment.’’

Kwelders zijn niet alleen van levensbelang voor kwelderplanten en wadvogels, maar vormen ook een buffer tegen het opkomende zeewater door klimaatveranderingen. Vogels rusten er en zoutplanten als zeekraal en lamsoor vinden hier hun plek.

Verder is er in het slik bij de jonge kwelders veel voedsel voor kluten en andere wadvogels te vinden. Daarnaast vergroten kwelders ook de veiligheid voor de mens.

Buffer

Door de klimaatverandering stijgt de zeespiegel, en buitendijkse kwelders vormen een buffer tegen het opkomende zeewater. Baptist: ,,Met dit project doen we kennis op over het nuttig hergebruik van baggerslib voor het versterken van kwelders. Deze kennis is wereldwijd gewild om natuurlijke kustecosystemen te herstellen en de gevolgen van zeespiegelrijzing tegen te gaan”. Tijdens het experiment zal een team van deskundigen van Wageningen University & Research, Deltares, Arcadis, Royal Haskoning DHV, Van Oord, NIOZ en TU Delft het verplaatsen van het slib en de kwelderaangroei onderzoeken.

Chris Bakker, hoofd natuurkwaliteit van It Fryske Gea, hoopt dat er door de proef een grot stuk naturlijk kwelder aangroeit. ,,Vroeger lag er 10 kilometer tussen kust en zee, die is met de inpoldering verdwenen. Het zou mooi zijn als we er een paar kilometer van terugkrijgen.’’ Het project wordt betaald uit het Waddenfonds.