visie
r e n é va n b u i t e n e n
verwerkers zoeken zekerheid over melkaanvoer
Einde quotering leidt tot nieuwe melkprijssystemen Zuivelondernemingen willen graag weten hoeveel melk zij van hun veehouders kunnen verwachten. Dat wordt lastig als straks de quotering wegvalt. In de aanloop naar het quotumloze tijdperk ontwikkelen zuivelbedrijven daarom nieuwe modellen waarmee zij de melkaanvoer kunnen reguleren. Diverse ondernemingen hebben hun melkprijssystematiek alvast aangepast, constateert melkprijsonderzoeker Willem Koops.
In de aanloop naar 1 april 2015, de dag waarop zonder quotering kan worden geproduceerd, onderzoeken zuivelondernemingen hoe zij de te verwachten extra stroom melk in goede banen kunnen leiden. Vanaf die dag kunnen zij zich niet meer baseren op de door de quotering gereguleerde hoeveelheid melk. De meeste coöperaties hebben al toegezegd alle melk van hun leden te zullen verwerken. Maar hoeveel melk komt er straks? En is de verwerkingscapaciteit wel toereikend? Niemand die het weet. Sommige coöperaties houden enquêtes onder hun leden om inzicht te krijgen in de ambities van de veehouders. Anderen denken de melkaanvoer te kunnen regelen door
als middel om de fluctuaties in de melkaanvoer op te vangen is het systeem van A- en B-prijzen. Het Franse concern Sodiaal werkt al enige tijd met zo’n systeem. Dit bedrijf betaalt sinds vorig jaar voor 95 procent van het quotum dat haar leden hebben, de A-prijs. “Die is gebaseerd op de nationale aanbevelingen”, zegt Koops. “Voor de rest van de geleverde melk ontvangt de veehouder een B-prijs. Die is gerelateerd aan de opbrengstprijzen van boter en mager melkpoeder.” Sodiaal wil het percentage A-melk geleidelijk laten dalen naar 85 procent op het moment dat de melkquotering wordt afgeschaft. In de zomermaanden juli, augustus en septem-
‘A- en B-melkprijzen zullen op den duur toch bij elkaar komen’ veranderingen aan te brengen in de wijze van uitbetaling van het melkgeld. Willem Koops, medewerker van het Productschap Zuivel, houdt in opdracht van LTO Nederland samen met de European Dairy Farmers de melkprijzen bij van de belangrijkste Europese zuivelbedrijven. Hij signaleert enkele interessante ontwikkelingen in de systematiek van uitbetaalde melkprijzen. Een systeem dat regelmatig wordt genoemd 6
423359.indd 6
ber als de melkproductie laag is, wordt voor alle geleverde melk de A-prijs betaald. Met ingang van dit jaar hanteert ook Danone een dergelijk systeem. Net als Sodiaal stelt deze zuivelproducent het maandelijkse A-volume vast op basis van een bepaald percentage van het quotum. “Volgens mij gaat zo’n systeem niet werken”, denkt Kees Romijn, voorzitter van de LTO-vakgroep Melkveehouderij. “Als fabriek
A te weinig voor je B-melk betaalt is fabriek C wel bereid dat voor je melk te betalen. Op die manier zullen de prijzen op den duur toch naar elkaar komen, is mijn verwachting.” Crucialer is volgens Romijn de vraag wie of wat de melkprijs bepaalt. “Is het de boer, de fabriek of de retailer? Voor een groot deel zijn het de omstandigheden op de wereldmarkt. Uiteindelijk bepalen de zuivelveiling in Nieuw-Zeeland en de koers van de dollar voor een belangrijk deel onze melkprijs.”
Driejarig contract Melkveehouders die leveren aan het Ierse Glanbia kunnen voor een deel van hun melk drie jaar lang een vaste melkprijs ontvangen. Daarmee kunnen ze het risico van grote melkprijsschommelingen afdekken. Op haar beurt kan Glanbia het prijsrisico afdekken door voor een deel van de afzet vaste prijzen af te spreken met de kopers van de zuivelproducten. In de reeds lopende contractperiode betaalt Glanbia 28 cent per liter (bij 3,6 procent vet en 3,3 procent eiwit) plus een aanvulling op basis van een verwachte en geïndexeerde kostprijsstijging met daarnaast correcties voor de werkelijke gehalten. Voor 2012 is die toeslag vastgesteld op 2,4 cent. Daarnaast past Glanbia de vaste melkprijs aan als de uitbetaalde melkprijzen van Glanbia gemiddeld hoger dan 33 cent of lazuivelzicht / 18 juli 2012
17-7-2012 13:36:39