markt
jurgen jansen, productschap zuivel
FAO-OESO Outlook 2012-2021:
Uitgangspunt zuivel positief Analisten van OESO en FAO bespraken eind maart in Rome met delegaties van aangesloten landen en experts van belangrijke mondiale sectororganisaties het concept van de nieuwe Outlook. Dit rapport biedt jaarlijks een tienjarenprognose (dit jaar over de periode 20122021) voor de mondiale markt voor landbouwproducten, waaronder zuivel. Definitieve publicatie volgt deze zomer, maar de voorlopige cijfers geven alvast enige richting. Bij hun prognoses gaan de experts van OESO en FAO uit van een aantal basisveronderstellingen ten aanzien van macro-economische ontwikkeling en gevoerd beleid. Een belangrijke factor is de bevolkingsontwikkeling, omdat deze via zowel de vraag- als aanbodkant van de markt mede bepalend is voor de toekomstige ontwikkeling van de mondiale economie. De groei in de wereldbevolking zal naar verwachting het komende decennium wat afvlakken, tot 1,02% per jaar. In Afrika blijft de groei het grootst terwijl deze in Europa het kleinst is. Azië en de Pacific zijn goed voor ruim de helft van de 679 miljoen extra monden die wereldwijd in 2021 gevoed moeten worden. Wat betreft de economische ontwikkeling wordt verwacht dat de groeiperspectieven voor de meeste OESO-landen voor de korte termijn zwak zijn. Voor de middellange termijn zijn de vooruitzichten beter, waardoor via een geleidelijk herstel uiteindelijk een gemiddelde groei van 1,8% per jaar wordt geprognosticeerd. In contrast met het algeheel wat bleke beeld van de OESO-landen, zullen de belangrijkste aanjagers in de wereldeconomie, China (8,2%) en India (7,8%), naar verwachting nog steeds een robuuste groei blijven realiseren. Ook een belangrijk opkomend land als Brazilië zal met een jaarlijkse groei van 4,4% een positieve bijdrage kunnen leveren aan de wereldeconomie.
Prijsdaling niet structureel Ingezoomd op zuivel wordt verwacht dat de mondiale zuivelprijzen op korte termijn zullen dalen, maar zich aanzienlijk boven de niveaus van de afgelopen tien jaar zullen blijven be28
413889.indd 28
wegen. OESO en FAO geven daarmee aan te verwachten dat de huidige prijsdaling in geen verhouding zal staan tot de prijsval in 2009, aangezien de mondiale vraagontwikkeling sterk blijft, vooral in Azië. Men verwacht dan ook dat wereldwijd aanbod en vraag op niet al te lange termijn opnieuw in evenwicht komen, waardoor de prijzen zullen stabiliseren. De prijsprojecties gaan uit van een jaarlijkse stijging van 2% vanaf 2014 vanwege toenemende productiekosten en een groeiende vraag door bevolkingsgroei en stijgende inkomens. Over de verslagperiode blijven de reële prijzen echter relatief vlak, maar wel op niveaus die duidelijk boven die van de afgelopen tien jaar liggen. Dit geldt in verschillende mate voor alle zuivel commodities: kaas (+7%), boter (+30%) en melkpoeders (+14 à 15 %).
Groei melkproductie vlakt af In 2011 nam de wereldmelkproductie sterk toe door een combinatie van hoge prijzen en gunstige weersomstandigheden in veel belangrijke productielanden. OESO en FAO verwachten dat een wat lager prijsniveau voor de korte termijn en terugkeer naar meer normale weerscondities de groei in melkproductie wat zullen matigen. De analisten schatten de gemiddelde jaarlijkse groei voor de komende tien jaar in op 1,9%, iets lager dan in de periode 2002-2011 (2,1%). Dit betekent dat de mondiale melkplas met zo’n 150 miljoen ton zal toenemen. Het grootste deel hiervan, circa 70%, zal komen van ontwikkelingslanden. Daarmee nemen deze landen zowel het voortouw in de economische groei als in de ontwikkeling van melkproductie. Dit
leidt de komende jaren tot een omslag: tot nu toe werd het grootste deel van de melk geproduceerd in traditionele zuivelregio’s als Europa, Noord-Amerika en Oceanië. Verwacht wordt dat deze dominantie in 2013 voor het eerst doorbroken wordt en dat ontwikkelingslanden die positie zullen overnemen.
Azië leidt groei In absolute zin speelt de grootste ontwikkeling zich in Azië af. China en India tekenen samen het komende decennium voor bijna 40% van de wereldwijde productiegroei. Bij China zal daarbij de van overheidswege ingezette noodzakelijke herstructurering van de zuivelsector leiden tot een verdere normalisering van het groeitempo, tot gemiddeld 2,4% per jaar, fors lager dan de groei van de afgelopen jaren. In India vormt de toenemende binnenlandse vraag de belangrijkste drijfveer voor de 3% groei per jaar, waarmee India zijn positie als grootste melkproducent consolideert. Ook de melkproductie in diverse landen in Zuidoost- en Oost-Azië (zoals Thailand, Indonesië, Maleisië en de Filippijnen) zal, weliswaar komend van een lager niveau, fors blijven doorgroeien.
Oceanië groeit rustig door De prognose voor melkproductie in NieuwZeeland is dat deze de komende jaren zal doorgroeien in een wat rustiger tempo dan gemiddeld genomen in het afgelopen decennium. OESO en FAO zetten in op een gemiddelde groei van jaarlijks 2,6% voor de komende tien jaar. Dat betekent over die periode zo’n 6,8 miljoen ton (+39%) extra melk, hoofdzakelijk bestemd voor export. Voor zuivelzicht / 16 mei 2012
15-5-2012 12:29:49