‘We willen actiever worden in de biobased economy, en wel in de tak van sport waarin de chemie belangrijk is. Hoog in de waardeketen. Daarin ligt onze expertise.’ Aan het woord is Andre Heeres, projectmanager bij Syncom. Het Groningse bedrijf is met honderd medewerkers een van de grootste farmaceutische contractonderzoekers in ons land. In opdracht van de farmaceutische industrie voert Syncom onderzoek uit naar de ontwikkeling van geneesmiddelen in de vroege fase.
Syncoms kennis van de organische chemie staat internationaal bekend en is goed toepasbaar voor onderzoek naar waardevolle planteninhoudsstoffen. ‘We hebben al projecten lopen om waardevolle componenten uit planten te halen binnen onze spin-off bioBTX. Daarin willen we bioactieve verbindingen rechtstreeks uit planten halen of die unieke stoffen in enkele stappen omzetten naar geneesmiddelen.’
Elegant extractiemiddel
Het winnen van die stoffen gebeurt bij voorkeur duurzaam, stelt Heeres. Daarom is de samenwerking gezocht met de Hanzehogeschool Groningen die in haar Zernike Advanced Processing facility gaat beschikken over superkritische extractietechnieken. Hierbij wordt CO2 onder bepaalde temperatuur en druk in zo’n fysisch-chemische toestand gebracht dat het zich gedraagt als een extractievloeistof met gaseigenschappen. Het CO2 fungeert zo als oplos- en transportmedium van de planteninhoudsstoffen.
‘CO2 is een heel elegant middel voor die extractie. Dit is veel milieuvriendelijker dan bijvoorbeeld ethanol of hexaan.’ Na verdamping van kooldioxide blijven de inhoudstoffen over. Residuen van klassieke oplosmiddelen blijven niet in het geëxtraheerde product achter. Met chromatografische kolommen kunnen vervolgens de diverse stoffen van elkaar worden gescheiden. Bij de toevoer van de extractievloeistof aan zo’n kolom wordt de ene component langer vastgehouden dan de andere, zodat ze na elkaar uittreden. ‘Die techniek is nu nog niet voorhanden. Er zijn plannen om ook daarin te investeren.’
Agro meets farma
De individuele stoffen uit de extracties kan Syncom nader onderzoeken. ‘Wij kunnen vervolgens bepalen of die planteninhoudsstoffen in potentie een farmaceutische werking hebben. Wij kunnen daarin zelf nog verder gaan met de ontwikkeling van de geïsoleerde stoffen naar nieuwe medicijnen.’
De Hanzehogeschool stuurt dit project. Het is de bedoeling om de samenwerking ketenbreed te maken. ‘In de biobased economy moet je de hele keten betrekken: van plant tot eindproduct, zeker in de opschalingsfase.’ Het mes snijdt daarbij aan twee kanten. ‘Dit applicatiegerichte onderzoek is interessant voor de studenten die hieraan werken binnen de ZAP-faciliteit. Voor de Hanzehogeschool Groningen is dit soort onderwijs een van de kerntaken. Met dit project wordt tevens goed aangesloten op maatschappelijk relevante thema’s. Voor Syncom biedt dit nieuwe commerciële mogelijkheden in de farmaceutische markt. Zowel Hanzehogeschool Groningen als Syncom willen met de nieuwe onderzoeksfaciliteiten agro direct koppelen aan farma.’
