De Groene Ruggengraat - Stichting Groene Hart

Kans B. <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong><br />

Monitorkaart <strong>Groene</strong> <strong>Hart</strong><br />

Waar het om gaat<br />

<strong>De</strong> <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong> is een robuuste verbindingszone tussen Biesbosch en Gooimeer. <strong>De</strong>ze<br />

verbindt een aantal natuurgebieden in het <strong>Groene</strong> <strong>Hart</strong> en is onderdeel van een ecologische<br />

verbinding (“Natte As”) in Westelijk Nederland. <strong>De</strong> <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong> is opgenomen als een<br />

van de tien icoornprojecten in het Uitvoeringsprogramma 2007-2013 van de stuurgroep<br />

<strong>Groene</strong> <strong>Hart</strong>. <strong>De</strong> <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong> is ook een project uit het Programma Randstad Urgent.<br />

Enkele doelen van het project <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong> zijn:<br />

– <strong>De</strong> verspreid liggende laagveenmoerassen, natuurgraslanden en weidevogelgebieden<br />

zullen worden verbonden door middel van natuurverbindingen,<br />

– dit zal gebeuren in samenhang met andere maatschappelijke projecten, zoals een<br />

duurzaam waterbeheersysteem en versterking van de landbouw.<br />

– Voor recreatie zullen de belevingsmogelijkheden worden vergroot door middel van<br />

recreatieve verbindingen en voorzieningen.<br />

<strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong> (bron: Voorloper <strong>Groene</strong> <strong>Hart</strong>)<br />

Stand van zaken<br />

In oktober 2009 heeft de Rijksadviseur voor het landschap een advies uitgebracht. Als<br />

aanvulling op afspraken die in 2007 zijn gemaakt wordt op 29 oktober 2009 wordt door<br />

minister Verburg en gedeputeerde Krol het Randstad Urgentproject “<strong>Groene</strong><br />

<strong>Ruggengraat</strong>” ondertekend met als doel het versnellen van de realisatie van de <strong>Groene</strong><br />

<strong>Ruggengraat</strong> in het <strong>Groene</strong> <strong>Hart</strong>, zodat deze in 2018 echt af is.<br />

Randstad Urgent Nieuwsflits 26 van mei 2010 maakt melding van een Handreiking ‘Recreatie in<br />

de <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong>’. Daarmee kunnen de gebiedscommissies aan de slag om bij het<br />

realiseren van de gebiedsopgaven ook de recreatiebelangen op een adequate manier mee te<br />

nemen.

---

In de <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong> wordt een wandelpad aangelegd, de Oude Hollandse Waterlinie,<br />

een project van de <strong>Stichting</strong> <strong>Groene</strong> <strong>Hart</strong> in samenwerking met Te Voet en andere partijen.<br />

Onlangs is het eerste deel van deze waterliniepad officieel geopend (4 november 2011). Dit<br />

pad is 50 km lang en loopt van station Gorinchem tot Fort Wierickerschans. Het voert door het<br />

historische landschap van de Oude Hollandse Waterlinie met zijn pittoreske vestingstadjes,<br />

polderkades en dijken.<br />

Organisatie<br />

Stuurgroep <strong>Groene</strong> <strong>Hart</strong><br />

Provincies Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland<br />

Documenten<br />

Toekomst <strong>Groene</strong> <strong>Hart</strong>/<strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong><br />

Nieuwsbrief 2 <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong> (maart 2009)<br />

<strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong> (Randstad Urgent-project)<br />

Knallende opening van het waterpad (4 november 2011)<br />

Bijlagen<br />

Wijdemeren op de monitorkaart<br />

Natuurpassage Naardermeer - Ankeveense plassen<br />

<strong>De</strong> Ecologische Hoofdstructuur in de Statencommissie Groen en Water (16-1-2013)<br />

Monitorkaart <strong>Groene</strong> <strong>Hart</strong><br />

Laatst bijgewerkt op 18 januari 2013<br />

Bekijk alle Monitorkaarten via GoogleMaps<br />

bekijk film: <strong>De</strong> <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong>

---

Bijlagen<br />

Wijdemeren op de monitorkaart<br />

Onder de titel ‘beheerste ontwikkeling met behoud van het goede’ heeft gemeente Wijdemeren een<br />

structuurvisie voor haar grondgebied opgesteld. Wijdemeren is de gemeente waarin plaatsen als Loosdrecht<br />

en Ankeveen met hun gelijknamige plassen liggen.<br />

<strong>De</strong>ze gemeente ligt bijna geheel in het <strong>Groene</strong> <strong>Hart</strong> en haar grondgebied valt grotendeels binnen de EHS,<br />

de ecologische hoofdstructuur, zoals vastgesteld in de provinciale structuurvisie (sept.2010). <strong>De</strong>ze<br />

ecologische verbinding maakt onderdeel uit van de <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong>, de verbindingszone tussen<br />

Biesbosch en Gooimeer. <strong>De</strong> Hollandse Waterlinie, Oud en Nieuw, loopt dwars door het gebied.<br />

Vooral de plassen zijn een toeristische trekpleister. Een van de aandachtspunten in de structuurvisie is dan<br />

ook de overlast van parkerende auto's. Door bewoners is voorgesteld om geen nieuwe parkeerfaciliteiten bij<br />

de plassen aan te leggen, maar parkeerterreinen buiten het gebied te combineren met pendelbussen.<br />

Benadrukt wordt het belang van het openhouden van het gebied en behoud als stiltegebied. <strong>De</strong> vereniging<br />

Vrienden van het Gooi heeft in een reactie op de structuurvisie aangegeven dat de continuïteit van de<br />

kwaliteit van cultuurhistorische en landschappelijke waardevolle gebieden niet in de knel mogen komen als<br />

gevolg van (te) intensief gebruik. Ze wil herstructurering en transitie van verouderde en overcomplete<br />

bedrijven- en kantoorterreinen. Ook vindt ze het ongewenst als er buiten de rode contouren gebouwd gaat<br />

worden en ze vindt het omzetten van recreatiewoningen naar permanente woningen géén optie.<br />

Het ziet ernaar uit dat de gemeente oog heeft voor meer op natuur en op de rijke cultuurhistorie gerichte<br />

recreatievormen. Ze wil de openheid verbeteren en doorzichten op de linten naar het water vergroten. In juni<br />

zal de structuurvisie en de reacties in de raadscommisie worden besproken.<br />

(<strong>Groene</strong> Flits 16 april 2012)<br />

Natuurpassage Naardermeer - Ankeveense plassen<br />

Sinds begin dit jaar wordt in de Vechtstreek gewerkt aan wat eind 2013 de grootste natte natuurverbinding in<br />

Nederland gaat worden. Het gaat hier om een belangrijk onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur<br />

(EHS), die vooral vanwege de bezuinigingen de laatste tijd vaak in het nieuws is. Een extra reden om hier nu<br />

aandacht aan te schenken.<br />

Natuurmonumenten heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan het verbeteren van de natuurkwaliteit in het<br />

Naardermeer én de Vechtplassen. Iets ten zuiden van de molen en van de afslag naar Ankeveen aan de<br />

Loodijk (N236) komen nu twee nieuwe natuurpassages onder de provinciale weg door; de weg wordt een<br />

viaduct. <strong>De</strong> passages gaan het Naardermeer verbinden met de Ankeveense Plassen. Hierdoor wordt het<br />

Naardermeer toegevoegd aan de lange lijn van Oostelijke Vechtplassen, de waterrijke gebieden tot aan<br />

Utrecht toe. <strong>De</strong>ze verbinding haalt de gebieden uit hun isolement, waardoor dieren en planten meer<br />

overlevingskansen krijgen.<br />

Voorbeelden van dieren die hiervan zullen profiteren zijn onder andere de ringslang, heikikker en<br />

rugstreeppad. Maar ook reeën en egels zullen de drukke provinciale weg veilig kunnen passeren. Dit geldt<br />

eigenlijk voor alle dieren die hier voorkomen. Ook de otter, die weer in de Vechtplassen is gesignaleerd, krijgt<br />

zo meer mogelijkheden. En de trek van de dieren vergroot ook het leefgebied van de bijzondere planten die<br />

hier voorkomen. (Vecht-Visie Nieuwsbrief - jaargang 11 – nr.1 - april 2012)<br />

zie ook Kans-B <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong><br />

Meer informatie:<br />

Natuurpassage Naardermeer-Ankeveense plassen<br />

Aanleg Natuurverbinding Naardermeer – Ankeveense plassen<br />

<strong>De</strong> Ecologische Hoofdstructuur in de Statencommissie Groen en Water (16-1-2013)<br />

<strong>De</strong> Ecologische Hoofdstructuur op de monitorkaart<br />

<strong>De</strong> Statencommissie Groen en Water heeft vorige week een hele vergadering gewijd aan de EHS. <strong>De</strong><br />

ecologische hoofdstructuur, de natuur-infrastructuur van Natura2000-gebieden en ecologische verbindingen,<br />

zou in 2018 voltooid worden. Vorig kabinet, dat weinig op had met natuur, wilde de EHS niet meer afmaken;<br />

het moest van Bleker “herijkt” worden. Provincie ZH is daarop vooruit gelopen en heeft voorgesteld om<br />

diverse gebieden te laten vervallen. Het nieuwe kabinet heeft echter besloten de EHS toch af te maken,<br />

maar er meer tijd voor nemen: niet herijken dus, maar temporiseren.<br />

Zuid-Holland heeft echter grote moeite met het terugkeren op zijn schreden. Dat heeft te maken met de<br />

beperkte middelen die de provincie bij de overdracht van deze taken heeft meegekregen. Toch mogen nu<br />

niet om financiële redenen de natuurdoelen overboord gezet worden. Er lopen immers nog<br />

gebiedsprocessen, zoals de veenweide convenanten rond Gouwe-Wiericke en de Krimpenerwaard, Daarin<br />

worden andere keuzes gemaakt dan in de herijkingsvoorstellen van de provincie. In polder Bloemendaal<br />

wordt hard gewerkt aan een omvorming naar natuur, voortbordurend op de Inrichtingsvisie ‘Weids

---

Bloemendaal’ uit 2011. Betrokken partijen vinden het onbegrijpelijk dat de provincie dit buiten de EHS<br />

plaatst. Zie Kans-K Veenweidepact<br />

Ondertussen zakken de veenweidegebieden steeds dieper onder zeenivo en verdwijnen door oxidatie. <strong>De</strong><br />

enige manier om er weer bovenop te komen en om de veenbrand te keren is om de veengroei weer te<br />

herstellen. Dit is precies wat het NoordHolland Landschap gaat proberen in het Ilperveld met het project<br />

“Omhoog met het Veen”.<br />

<strong>De</strong> <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong><br />

Ook andere ecologische verbindingen dreigen hun planologische bescherming kwijt te raken. Zo zijn er<br />

delen uit de <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong> geschrapt. Met name in de Alblasserwaard raken verbindingen tussen<br />

Kinderdijk en Zouweboezem en daarmee de verbinding tussen de Biesbosch en de Krimpenerwaard buiten<br />

de beschermde verbindingszones. Kennelijk is men vergeten dat minister Verburg in 2009 het convenant<br />

<strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong> heeft afgesloten met daarin de afspraak dat deze verbinding in 2013 in een<br />

Gebiedsplan Alblasserwaard moet zijn vastgelegd. Zie Kans-B <strong>Groene</strong> <strong>Ruggengraat</strong>.<br />

Bekijk alle Monitorkaarten via GoogleMaps