1.000 euro per week minder uitgeven aan voer - Varkensbedrijf

w reportage<br />

Arjan Schreijer werkt sinds driekwart jaar met MijnVoer.nl<br />

<strong>1.000</strong> <strong>euro</strong> <strong>per</strong> <strong>week</strong> <strong>minder</strong> <strong>uitgeven</strong> <strong>aan</strong> <strong>voer</strong><br />

Tekst en beeld: Rob van Ginneken<br />

Sinds november 2011 bestelt arjan Schreijer<br />

zijn <strong>voer</strong> via www.mijn<strong>voer</strong>.nl. op het onlineplatform<br />

stelt hij zelf zijn kracht<strong>voer</strong> samen<br />

op basis van verschillende nutriënten. Dat er<br />

verschillende leveranciers op het bedrijven<br />

komen, doet hem niets. Juist doordat er<br />

prijzen van verschillende <strong>aan</strong>bieders naast<br />

elkaar gezet worden, kan Schreijer kiezen<br />

welke leverancier hem financieel het best<br />

past. over een jaar bezien blijkt het economisch<br />

voordeel ruim <strong>1.000</strong> <strong>euro</strong> <strong>per</strong> <strong>week</strong>.<br />

Ruim een jaar geleden werd MijnVoer.nl<br />

gelanceerd. Een digitaal platform waar veehouders<br />

<strong>voer</strong> op maat kunnen maken en<br />

bestellen. Een initiatief wat varkenshouder<br />

Arjan Schreijer bijzonder <strong>aan</strong>sprak. “Op<br />

jaarbasis bepalen de <strong>voer</strong>kosten 60 % van je<br />

totale kosten. Het is vanzelfsprekend dat je<br />

in een dergelijke grote post inzicht krijgt over<br />

de prijsopbouw. Of waarom op mijn bedrijf<br />

juist díe code past. Als ik om opheldering <strong>aan</strong><br />

mijn meng<strong>voer</strong>leverancier vroeg, dan werd ik<br />

doorverwezen naar de nutritionist en dat is<br />

omslachtig. Daardoor kon ik ook niet inspelen<br />

op kansen uit de markt.”<br />

Schreijer doelt op het gegeven dat in zijn<br />

bedrijfs<strong>voer</strong>ing de mogelijkheid bestaat om<br />

losse bijproducten te <strong>voer</strong>en door middel van<br />

een kegelmenger. Grondstoffen als tarwe,<br />

gerst of CCM kunnen apart bijgemengd<br />

worden. ”Maar als ik een gunstige partij tarwe<br />

De <strong>aan</strong>wezige kegelmenger geeft de<br />

varkenshouder de mogelijkheid om in te<br />

springen op marktkansen. Het <strong>aan</strong>vullende<br />

<strong>voer</strong> past hij vervolgens via MijnVoer.nl<br />

<strong>aan</strong>.<br />

22 | www.varkensbedrijf.nl / NR 8 / SEPTEMBER 2012 / reportage<br />

Minimaal eenmaal <strong>per</strong> <strong>week</strong> kruipt Arjan Schreijer achter de PC om <strong>voer</strong> te bestellen. Ook<br />

tussendoor volgt hij de prijzen van grondstoffen.<br />

krijg <strong>aan</strong>geboden, moet ik daarop antici<strong>per</strong>en<br />

met mijn <strong>aan</strong>vullend <strong>voer</strong> om de gezondheid<br />

van de varkens te waarborgen”, legt de vleesvarkenshoudeer<br />

uit. Die mogelijkheid ontbrak<br />

bij zijn meng<strong>voer</strong>leverancier.<br />

geen deelnemer eerste uur<br />

Hoewel het concept van MijnVoer.nl Schreijer<br />

meteen <strong>aan</strong>sprak, was hij geen gebruiker van<br />

het eerste uur. Op het moment van introductie<br />

zat de varkenshouder namelijk nog gebonden<br />

<strong>aan</strong> een voorkoop die tot 1 november duurde.<br />

“Ik heb nooit een vaste relatie met een<br />

meng<strong>voer</strong>leverancier onderhouden. Toen<br />

vanaf 2008 de kracht<strong>voer</strong>prijzen steeds verder<br />

daalden, had ik in 2010 de verwachting dat de<br />

kracht<strong>voer</strong>prijzen gingen stijgen. Ik besloot<br />

in te schrijven op een voorkoop om mezelf in<br />

te dekken tegen een stijgende kracht<strong>voer</strong>prijs<br />

en achteraf bleek de prijs ook te stijgen. Dat<br />

betekende echter wel dat ik moest wachten<br />

met deelname <strong>aan</strong> MijnVoer.nl.”<br />

Sinds november werkt de varkenshouder met<br />

MijnVoer.nl en neemt hij zelf grotendeels de<br />

rantsoensamenstelling voor zijn rekening, in de<br />

rug gesteund door onafhankelijk nutritionist<br />

Bart Swinkels. Volgens Schreijer zijn er twee<br />

uitgangspunten om een rantsoen op te<br />

baseren: op basis van kostprijs en op basis van<br />

de behoefte van het dier. Volgens Schreijer<br />

stimuleren meng<strong>voer</strong>leveranciers in sommige<br />

gevallen veehouders om de balans iets meer te<br />

laten doorsl<strong>aan</strong> naar het kostprijsgedeelte. Hij<br />

legt uit: ”Wil je een constante kwaliteit <strong>voer</strong>,<br />

dan betaal je een hogere prijs. Dat zijn namelijk

---

actuele stand van zaken MijnVoer.nl<br />

In juli 2011 werd MijnVoer.nl geïntroduceerd. Na een <strong>per</strong>iode van aftasten bleek er wel degelijk<br />

een markt te zijn voor het initiatief. In januari 2012 bedroeg de omzet ongeveer 500 ton<br />

meng<strong>voer</strong> <strong>per</strong> <strong>week</strong>. Over de actuele stand wil mede­initiatiefnemer Pieter Snoeijen zich<br />

niet uitlaten. “We hebben er voor gekozen om geen kengetallen meer te geven. Deze worden<br />

namelijk nogal eens misbruikt. Het werken vanuit de luwte werkt beter dan heel veel directe<br />

activiteit, wat een grote reactie oproept.”<br />

Snoeijen vervolgt: ”We zijn nu een jaar actief en hebben inmiddels veel geleerd. Met een<br />

groep sterk betrokken <strong>voer</strong>specialisten, meng<strong>voer</strong>producenten en veehouders willen we<br />

kijken hoe de volgende stap te maken. Hier valt onder andere een Basiscursus Varkens<strong>voer</strong><br />

Samenstellen onder. Een behoefte die door onze klanten en in MijnVoer.nl geïnteresseerde<br />

varkenshouders heel duidelijk is uitgesproken.” <<br />

de luxere <strong>voer</strong>soorten. Op basis van kostprijs<br />

ben je dan geneigd om een <strong>minder</strong> luxe <strong>voer</strong> te<br />

kiezen, maar worden er ook concessies ged<strong>aan</strong><br />

<strong>aan</strong> de samenstelling. De meng<strong>voer</strong>leverancier<br />

heeft dan een ruimere bandbreedte <strong>aan</strong> grondstoffen<br />

ter beschikking om <strong>voer</strong> met dezelfde<br />

eigenschappen te maken, maar wel met een<br />

wisselende samenstelling. Als veehouder heb je<br />

daar echter geen zicht op.”<br />

gezondheid boven<strong>aan</strong><br />

Bij het opstellen van zijn rantsoen laat de<br />

veehouder kostprijs niet prevaleren, maar<br />

rekent hij vanuit de behoeften van het<br />

varken. “Daarbij is het van belang dat je de<br />

ras eigenschappen van je varken kent”, doceert<br />

Schreijer. In zijn rantsoen vormen tarwe en<br />

gerst een belangrijke rol. De hoeveelheden laat<br />

de varkenshouder differentiëren <strong>per</strong> diergroep.<br />

“In het start<strong>voer</strong> neem ik een iets groter<br />

<strong>aan</strong>deel gerst op, omdat dat wat rustiger is.”<br />

Vervolgens optimaliseert hij op aminozuurniveau<br />

en houdt hij het fosfaatgetal in het<br />

oog voor een efficiënte fosfaatbenutting. Al<br />

moet Schreijer bij die laatste parameter wel<br />

de kostprijs in de gaten houden, die wijzigt als<br />

de samenstellingen van het <strong>voer</strong> veranderen.<br />

Momenteel maakt onder meer CCM van<br />

eigen maïs deel uit van het rantsoen.<br />

“Naarmate het verteerbaar fosfaat in het <strong>voer</strong><br />

oploopt, neemt ook de kostprijs toe.”<br />

Op het moment dat een mengsel is samengesteld<br />

gaat Schreijer finetunen op prijs.<br />

Omdat de grondstofprijzen op de site<br />

van MijnVoer.nl st<strong>aan</strong> vermeld, wijzigt de<br />

indicatieve <strong>voer</strong>prijs als de gebruiker wijzingen<br />

door<strong>voer</strong>t. Schreijer schuift daarom met de<br />

grondstoffen om een <strong>aan</strong>vaardbare prijs te<br />

krijgen. Hij legt uit: “Gerst is qua energiewaarde<br />

kwalitatief <strong>minder</strong> dan tarwe, maar<br />

kost ongeveer een <strong>euro</strong> <strong>per</strong> 100 kilogram<br />

<strong>minder</strong> dan tarwe. Door een hoger <strong>aan</strong>deel<br />

gerst op te nemen, daalt de kostprijs van het<br />

<strong>voer</strong>. En op een volle vracht van 32 ton scheelt<br />

een <strong>euro</strong> <strong>per</strong> 100 kilogram toch 320 <strong>euro</strong>.”<br />

4 verschillende leveranciers<br />

Op het moment dat Schreijer zijn mengsel<br />

heeft samengesteld, verschijnen er een drietal<br />

prijzen in beeld. Het verschil tussen goedkoopste,<br />

de dichtstbijzijnde en de voorkeursleverancier<br />

is in sommige gevallen enkele<br />

<strong>euro</strong>’s <strong>per</strong> 100 kilogram meng<strong>voer</strong>, terwijl<br />

de samenstelling identiek is. Dat maakt dat<br />

Schreijer af en toe switcht van leverancier, naar<br />

gelang de prijs. “Als een rantsoen goed loopt<br />

dan verander je niet heel snel van leverancier.<br />

Als ondergrens hanteer ik een verschil van<br />

0,30 <strong>euro</strong> <strong>per</strong> 100 kilogram <strong>voer</strong>. Op dat<br />

moment kies ik voor de goedkoopste.”<br />

De keuzemogelijkheid maakt dat Schreijer in<br />

driekwart jaar al vier verschillende meng<strong>voer</strong>leveranciers<br />

heeft gehad. Verschillen heeft dat<br />

volgens de varkenshouder niet opgeleverd.<br />

Niet in de stal en ook niet in de samenstelling.<br />

De varkenshouder controleert namelijk de<br />

ingrediënten op de leveringsbon, en daaruit<br />

blijkt dat de samenstelling nagenoeg identiek<br />

is <strong>aan</strong> zijn bestelling.<br />

Financieel heeft het Schreijer al wel veel<br />

opgeleverd. Omdat de varkenshouder kritisch<br />

de grondstofprijzen en meng<strong>voer</strong>prijzen<br />

volgt, durft hij te stellen dat door MijnVoer.nl<br />

hij al 52.000 <strong>euro</strong> in de portemonnee heeft<br />

gehouden. “Op voorhand had ik wel gehoopt<br />

op een dergelijk resultaat, maar zeker niet<br />

verwacht. Toch is het wel te verklaren. Ik betaal<br />

voor de grondstoffen, de transport en de planning.<br />

Dat is het. Alle overheadkosten worden<br />

niet op mijn bord weggelegd.”<br />

Toch plaatst Schreijer wel een kritische<br />

noot. “Je moet er niet zomaar <strong>aan</strong> beginnen<br />

en lukraak een mengsel samenstellen. Je<br />

moet jezelf goed laten adviseren, want<br />

het financiële voordeel kun je zo verliezen<br />

<strong>aan</strong> ver<strong>minder</strong>de technische resultaten of<br />

gezondheidsproblemen.”<br />

Op zijn eigen bedrijf neemt Schreijer zelf de<br />

rantsoensamenstelling voor zijn rekening, en dat<br />

brengt ook een praktisch nadeel met zich mee.<br />

Geen vreemde ogen die eens naar zijn varkens<br />

kijken. De varkenshouder reageert daar nuchter<br />

op: “Bij problemen ligt het vaak toch niet <strong>aan</strong><br />

het <strong>voer</strong>, maar wijzen <strong>voer</strong>adviseurs naar andere<br />

zaken als water, ventilatie of biggen. Nu maken<br />

de dierenarts en de nutritionist een rondje, dus<br />

voor bedrijfsblindheid ben ik niet bang. Ik ben<br />

vooral blij dat die polonaise van voorlichters niet<br />

meer door de stal hoeft.” <<br />

Bedrijfsprofiel<br />

Arjan Schreijer (32) vormt samen met zijn<br />

moeder de maatschap Schreijer­Pierik. Het<br />

bedrijf ­ in Hengevelde (Overijssel) ­ telt<br />

2.800 vleesvarkens van het Topigs 50 x<br />

Piétrain­ras.<br />

Momenteel realiseert Schreijer 770 gram<br />

groei <strong>per</strong> dag met een <strong>voer</strong>conversie van<br />

2,49. Het uitvals<strong>per</strong>centage bedraagt<br />

1,9 procent en de <strong>voer</strong>kosten zijn 0,74 <strong>euro</strong><br />

<strong>per</strong> kilogram groei.<br />

Bij het bedrijf hoort 16 hectare grond die<br />

volledig wordt ingezet voor de teelt van<br />

tarwe en maïs voor CCM. <<br />

www.varkensbedrijf.nl / NR 8 / SEPTEMBER 2012 / reportage | 23