Wilde zwijnen in Limburg

Bericht uitgegeven door Alterra, Wageningen UR [land] op [publicatiedatum]

In Nationaal Park De Meinweg in Limburg leven een paar honderd wilde zwijnen. Volgens het zogenaamde nulstandbeleid mogen de zwijnen niet voorkomen buiten de Veluwe en dit Limburgse park De Meinweg. Faunabeheereenheid Limburg verzocht Alterra Wageningen UR uit te zoeken wat de consequenties zijn van meer leefgebieden voor wilde zwijnen in Limburg.

Wanneer je alleen maar kijkt naar het voedselaanbod dan zijn er tenminste negen gebieden in Limburg waar wilde zwijnen zouden kunnen leven. Deze gebieden zijn:

Maar er zijn natuurlijk meer zaken waarop je moet letten, zoals de risico’s voor de landbouw, dierziekten, verkeersveiligheid, kansen voor de recreatie en, misschien wat vreemd, mogelijke effecten op de natuur zelf. Immers, zwijnen vreten en wroeten en dat blijft niet zonder gevolgen. Ook de te verwachten faunabeheer inspanning, opgehangen aan de verwachte populatieomvang, is in de studie meegenomen. En tenslotte is gekeken naar het aspect ‘compartimentering’: hoe kan het risico op verspreiding van een besmettelijke dierziekte worden beperkt door grootschalige bewegingen van wilde zwijnen te beperken.

Voor al deze aspecten is een ‘score’ toegevoegd aan die negen gebieden. De gebieden kunnen per eigenschap minimaal een 1 (lage geschiktheid) en maximaal een 3 (hoge geschiktheid) scoren. Gebieden kunnen in totaal maximaal 36 punten scoren als ze erg geschikt zijn, en minimaal 12 punten als ze erg ongeschikt zijn. Een gebied kan hoog scoren wanneer er bijvoorbeeld weinig effecten worden verwacht op de natuur of wanneer de veehouderij in de omgeving beperkt is. Relatief weinig verkeersdrukte of goede mogelijkheden voor het toerisme vormen pluspunten. Een minpunt kan de aanwezigheid van veel landbouw binnen een potentieel leefgebied zijn. Op die manier is een eindtabel met scores ontstaan (Tabel 1).

Tabel 1. Scores van de potentiële leefgebieden voor het wild zwijn in Limburg voor een aantal eigenschappen c.q. maatschappelijke belangen. Hoe hoger de score, hoe geschikter het gebied in relatie tot de betreffende eigenschap

Zuiver objectief gezien komen gunstig uit deze analyse (scores van hoog naar laag):
IV Meinweg-MSN grenspark Noord
I Boswachterij Vaals
V Meinweg-MSN grenspark Zuid
III Mariapeel en Deurnese Peel
II Maasduinen
Gebied IV en V vormen deels al bestaand leefgebied voor het wild zwijn.

Iets minder gunstig pakt de totaalscore uit voor de gebieden:
VI Mook-Reichswald
IX Weerterbos - Strabrechtse Heide
VIII Weerter- en Budelerbergen en bossen Noord-Brabant
VII Vreedepeel - Stippelberg

Er breekt nu een volgende fase aan. We hebben inzichtelijk gemaakt hoe de gebieden zich met betrekking tot al deze aspecten onderling verhouden. Het woord is nu aan de politiek. Immers, iedere betrokkene kijkt door zijn eigen gekleurde bril naar deze cijfers. Een veehouder doet dat bijvoorbeeld anders dan een natuurbeheerder. De politiek kan al deze belangen wegen. Afwachten dus.

Tekst: Geert Groot Bruinderink, Alterra, Wageningen UR
Foto's: Bram Achterberg