Storm brengt grote aantallen drieteenmeeuwen voor de kust
Bericht uitgegeven door Vogelbescherming Nederland [land] op [publicatiedatum]
Als gevolg van de krachtige tot stormachtige winden en de storm worden de laatste weken en dagen zeer veel drieteenmeeuwen waargenomen voor de kust. Naar verwachting zullen de komende dagen ook nog duizenden drieteenmeeuwen voorbij komen.
Al vanaf 26 november tellen vogelaars, die zeevogels tellen vanaf de kust, zeer grote aantallen drieteenmeeuwen. Duidelijke pieken in de trek waren er op 29 en 30 november, en van 3 tot 6 december. Zo vlogen er op 29 november zo’n 18.000 drieteenmeeuwen langs Noordwijk aan Zee, op 4 december 15.000 langs Egmond aan Zee en op 5 december ruim 11.000 langs Scheveningen. Diverse telposten meldden dagrecords. Tijdens de storm op 7 december werden op de Waddenzee, in de luwte van het eiland Texel, zo’n 1000 drieteenmeeuwen gezien. Alleen in november 2007 werden er vanaf één telpost nog meer drieteenmeeuwen waargenomen (25 november 2007, Bloemendaal aan Zee, 21.960 exemplaren).
Op open zee is de drieteenmeeuw in de winterperiode talrijk en wijdverspreid. Op het Nederlands Continentaal Plat verblijven dan 100.000 tot 150.000 exemplaren. Ze leven van vis die ze zelf vangen, maar zoeken ook naar visafval achter vissersschepen. Omdat ze veel op zee foerageren zijn drieteenmeeuwen gevoelig voor olievervuiling. Gelukkig neemt het aantal olieslachtoffers dat aanspoelt de laatste jaren duidelijk af.
De drieteenmeeuw is een echte ‘zeemeeuw’, een soort die normaliter op volle zee verblijft. Hij kan enorme afstanden afleggen door optimaal gebruik te maken van de wind, geholpen door de smalle vleugels. Drieteenmeeuwen broeden niet in Nederland, maar op klifkusten, onder andere rondom de Britse eilanden, IJsland en Noorwegen. De dichtstbijzijnde kolonie bevindt zich op het kleine eilandje Helgoland in de Duitse Bocht. Vanaf 2000 broeden enkele tientallen paren drieteenmeeuwen op productieplatforms in het Nederlandse deel van de Noordzee.
De aantallen broedparen rondom de Noordzee nemen de laatste tien jaar sterk af. Vooral in Schotland kwijnen de kolonies drieteenmeeuwen, met soms een achteruitgang van wel 70 tot 75 procent. Het broedsucces is er al jaren dramatisch laag: in sommige jaren komen er bijna geen jongen groot vanwege voedselgebrek. Dat komt door het ineenstorten van de populaties zandspiering, verreweg het belangrijkste voedsel van drieteenmeeuwen en andere zeevogels als zeekoet, alk en papegaaiduiker. De Britse vogelbescherming RSPB wijt dit vooral aan de opwarming van het zeewater als gevolg van klimaatverandering. Dat heeft effecten op de ecologie van de Noordzee, waardoor planktongemeenschappen ontregeld raken en zandspieringen verdwijnen.
Tekst: Ruud van Beusekom, Vogelbescherming Nederland
Foto's: Jouke Altenburg