franjestaart vleermuis Groningen

Bijzondere vleermuis gespot in Groningen

Zoogdiervereniging
23-FEB-2010 - In Groningen werden onlangs twee overwinterende exemplaren van de franjestaart aangetroffen. Dit is pas de tweede keer dat deze zeldzame vleermuissoort in de provincie is waargenomen.

Bericht uitgegeven door de Zoogdiervereniging op dinsdag 23 februari 2010

In Groningen werden onlangs twee overwinterende exemplaren van de franjestaart aangetroffen. Dit is pas de tweede keer dat deze zeldzame vleermuissoort in de provincie is waargenomen.

Sinds begin jaren negentig van de vorige eeuw tellen leden van de Vleermuiswerkgroep Groningen jaarlijks de aantallen overwinterende vleermuizen in de provincie. De tellingen maken deel uit van het landelijke meetnet Vleermuizen in Winterverblijven. Met dit meetnet kan van een aantal soorten vleermuizen worden bepaald of de soort in aantal toeneemt of juist afneemt. Het meetnet wordt gecoördineerd door de Zoogdiervereniging.

Onlangs leverde een bezoek aan een winterverblijf op het Rabenhaupt-terrein in de stad Groningen een verrassing op. In het verblijf werden twee franjestaarten aangetroffen. De franjestaart is een zeldzame vleermuissoort die in Nederland met name voorkomt in kleinschalige, bosrijke landschappen in oostelijk Nederland. In de provincie Groningen was er tot nu toe slechts één zekere waarneming van deze soort bekend. Dit exemplaar werd in de zomer van 1988 in de stad Groningen gevonden. Overwinterend was de soort hier nog niet eerder aangetroffen.

Na een dieptepunt in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw neemt de franjestaart in Nederland de laatste jaren sterk toe in aantal. De soort duikt daarbij op steeds meer nieuwe plekken op. Dit gebeurt vooral in verblijven in centraal Nederland, maar nu dus ook in Groningen. Meer informatie over de toename van de franjestaart is te vinden in het komende nummer van Zoogdier, waarin de resultaten worden besproken van meetnet Vleermuizen in Winterverblijven over de periode 1986-2009.


Eén van de in Groningen waargenomen franjestaarten. De soort is onder meer te herkennen aan de oren die aan het einde opgewipt zijn en de spierwitte buik. Zijn naam ontleent de franjestaart aan een rij stijve haren langs de rand van de vlieghuid tussen de achterpoten (foto: Rob Koelman)

Het gebouwtje waar de vleermuizen werden aangetroffen is een overblijfsel van de oorspronkelijke bebouwing in het gebied dat tot en met het eind van de vorige eeuw dienst deed als kazerneterrein. Na de herinrichting van het terrein tot woonwijk is een munitieloodsje door de gemeente Groningen speciaal ingericht voor overwinterende vleermuizen. Met resultaat: in het verblijf wordt in de winter regelmatig de grootoorvleermuis gespot en nu dus ook de franjestaart.

Het Rabenhaupt-terrein in Groningen vormt tezamen met enkele aangrenzende gebieden een hotspot voor vleermuizen. In het gebied komen maar liefst negen soorten vleermuizen voor, waaronder - naast de al genoemde soorten - de rosse vleermuis en de baardvleermuis. Deze rijkdom aan vleermuizen maakt de plek tot een bijzonder gebied, zeker voor een stedelijke omgeving.

Tekst en foto: Rob Koelman, Zoogdiervereniging