Tienermoeders vaak langdurig alleenstaand

Nederland behoort al sinds jaren tot de landen waar het aantal tienermoeders naar verhouding zeer laag is. In 2004 hadden 3 duizend kinderen een moeder die bij de bevalling jonger dan 20 jaar was. Daarmee had slechts één op de 65 pasgeborenen een tienermoeder. Het aandeel van de kinderen met een tienervader is nog veel kleiner.

Kinderen met alleenstaande moeder naar leeftijd moeder bij bevalling, 1 januari 2005

Kinderen naar leeftijd moeder bij bevalling en leefsituatie moeder, 1 januari 2005

Een op drie alleenstaande ouder

Kinderen van een tienermoeder leven vaker alleen met hun moeder dan kinderen van oudere moeders. Ruim een derde van de kinderen met een jonge moeder leeft in een eenoudergezin. Voor kinderen van moeders die bij de bevalling rond de dertig waren, is dit aandeel een tiende.

Velen blijven lang alleen

Hoewel sommige alleenstaande tienermoeders na verloop van tijd met een partner gaan samenwonen, blijft het merendeel langdurig alleen met het kind. Het percentage kinderen van tienermoeders dat alleen met de moeder samenwoont, neemt slechts langzaam af als het kind opgroeit: 39 procent van de 0-4-jarigen behoort tot een eenoudergezin, tegen 30 procent van de 10-14-jarigen. Onder kinderen van oudere moeders neemt dit aandeel echter toe, van 6 naar 13 procent.

Kinderen van tienermoeders in eenouderhuishoudens naar herkomstgroep, 1 januari 2005

Kinderen van tienermoeders in eenouderhuishoudens naar herkomstgroep, 1 januari 2005

Antilliaanse eenoudergezinnen

Iets minder dan de helft van alle tienermoeders is niet-westers allochtoon. De kans van jonge moeders om alleenstaande ouder te worden, verschilt echter sterk tussen de herkomstgroepen. Antilliaanse/Arubaanse meisjes hebben niet alleen de grootste kans om tienermoeder te worden, ze hebben ook  de grootste kans op alleenstaand ouderschap. In deze herkomstgroep groeien ruim zeven op de tien kinderen van tienermoeders in een eenoudergezin op. Ook in een aantal Afrikaanse groepen (Angola, Somalië, Sierra Leone, Ghana en Kaapverdië) komen relatief veel jonge alleenstaande moeders voor.

Turkse en Marokkaanse tienermoeders meestal gehuwd

Geheel anders is de situatie onder Turkse en Marokkaanse meisjes. Onder hen bevinden zich, naar verhouding, weliswaar veel meer tienermoeders dan onder autochtone meisjes, maar hun kinderen worden in verreweg de meeste gevallen geboren in een gezin met twee ouders. Het betreft veelal vrouwen die jong zijn als ze trouwen en hun eerste kind krijgen. 

Kinderen van tienermoeders naar leeftijd van de vader en herkomstgroep, 1 januari 2005

Kinderen van tienermoeders naar leeftijd van de vader en herkomstgroep, 1 januari 2005

Vader vaak niet officieel bekend

Voor ongeveer een op de vijf kinderen die jonger zijn dan 15 jaar en een moeder hebben die bij de bevalling jonger dan 20 jaar was, zijn geen officiële gegevens over de vader beschikbaar. Dit aandeel is met 2 procent laag onder Turken en Marokkanen, en met 58 procent veruit het hoogst onder Antillianen. De vaders van wie wel gegevens bekend zijn, waren bij de geboorte in de regel geen tiener meer.
In ongeveer een op de zeven gevallen heeft het kind van een tienermoeder ook een tienervader. Dit aandeel varieert van ruim 1 procent onder Marokkanen tot 20 procent onder Antillianen.  

Joop Garssen en Carel Harmsen