Een kleine poppenrover verslindt een rups op de proeflocatie in Wapserveen
Beeld © Silvia Hellingman
In het Drentse dorp Wapserveen zijn onderzoekers erin geslaagd om de overlast van de eikenprocessierups drastisch in te perken. Het hele dorp heeft zich ingezet om met natuurlijke vijanden, waaronder vogels en insecten, het aantal nesten met rupsen te verminderen.
Met succes: het aantal nesten op de proeflocaties daalde met tachtig procent.
Eikenprocessierups als voedsel
Het dorp Wapserveen verenigde zich in de strijd tegen de eikenprocessierups. Inwoners, boeren, de plaatselijke basisschool en de gemeente zorgden voor de komst van nestkastjes en er werden duizenden planten aangeplant om sluipwespen en sluipvliegen te lokken. Insecten en vogels eten de rupsen op, waardoor de populatie afneemt.
Dat ze juist in Drenthe experimenteren met het inzetten van dieren en planten om de eikenprocessierups te bestrijden, is volgens insectenonderzoeker Silvia Hellingman niet zo vreemd. Ze woont zelf in Wapserveen en herkent de overlast. "Drenthe heeft de grootste eikendichtheid van Nederland en mogelijk zelfs van heel Europa. Ze hebben er hier veel last van."
'Geweldig dat het gelukt is'
Uiteenspattend nest
Boer Hendrik Westenbrink kan er over meepraten. Twee jaar geleden was hij in korte broek het gras aan het maaien toen hij met de maaier een rupsennest raakte. "Die larven spatten uiteen. Ik zat helemaal onder de uitslag. Die jeuk, dat gun je je ergste vijand niet."
Westenbrink was drie weken uit de running. "Ik ging ver achteruit in mijn energie en kreeg prednison om te herstellen." Dit jaar was het weer raak. "Gelukkig was ik er deze keer maar een week mee zoet."
Ook bij dieren kan de eikenprocessierups voor problemen zorgen. Westenbrink: "Als de brandhaartjes in het voer terecht komen en dus op de tong van koeien, kan dat voor ontstekingen zorgen. De dieren worden heel benauwd." Dit jaar hebben de koeien geen last, want de aangetrokken vogels en insecten in de buurt van de wei eten de rups op.
De overlast van de eikenprocessierups was dit jaar extreem, vertelt deskundige Arnold van Vliet van de Wageningen Universiteit (WUR). "We willen dit soort situaties voorkomen. Als je de biodiversiteit herstelt, dan kun je de pieken afvlakken."
Hiermee doelt Van Vliet op het inzetten van planten, vogels en insecten. Zij lusten de eikenprocessierups rauw.
Volgens onderzoeker Silvia Hellingman is het van de locatie afhankelijk wat werkt en wat niet. "Vogels helpen sowieso, maar ook kevers en wantsen dragen bij aan de afbouw van de populatie. Dit zou voor heel Nederland een oplossing kunnen zijn." Wanneer mensen in het najaar beginnen met het plaatsen van de nestkastjes, kan het de volgende zomer al tot successen leiden.
Afwachten tot de zomer
Dat is bemoedigend, want met toenemende temperaturen in de zomers is het wachten op de volgende populatie. "We weten niet hoe veel rupsen in de grond gekropen zijn en wanneer die er weer uitkomen volgende zomer", waarschuwt Arnold van Vliet.
