Afbeelding
Foto: WUR

Friskijkers en dwarsdenkers

Algemeen Column

Voor proactieve gewasbescherming heb je friskijkers en dwarsdenkers nodig.

Een van de sprekers tijdens het jubileumevent van Koppert Biological Systems ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan was Jan Rotmans. Ik lees dat in een artikel van Ellis Lange in de digitale nieuwsbrief van KAS sierteeltnet die ik in mijn mailbox mocht ontvangen.


Jan Rotmans
Voor degene die niet weten wie Jan Rotmans is. Jan Rotmans is hoogleraar transitiekunde en internationale autoriteit op het gebied van transities & duurzaamheid. Oprichter van ICIS, DRIFT, Urgenda en Nederland Kantelt. Onderzoekt niet alleen de kanteling van de samenleving, maar probeert daar ook actief aan bij te dragen. Beschouwt Rotterdam als proeftuin voor de kanteling. Professor en progressor, friskijker en dwarsdenker, koploper en kantelaar.
Het ideale plaatje in de bescherming van onze gewassen is dat zelfs biologische gewasbescherming niet meer nodig is en verdwijnt, zo stelt hij.
De glastuinbouwsector zal een omwenteling moeten maken naar 'Gewasbescherming 3.0. De eerste ontwikkeling in de gewasbescherming was die van chemische gewasbescherming naar biologische gewasbescherming. De komende tijd moet gewasbescherming worden van biologische gewasbescherming naar proactieve gewasbescherming.
Rotmans ziet hij de huidige manieren van gewasbescherming in de tijd verdwijnen. Volgens hem zal ook biologische gewasbescherming verdwijnen want het is eigenlijk raar dat je iets gaat repareren wat eigenlijk niet nodig was geweest. 

Pro-actieve gewasbescherming
In zijn presentatie prijst Rotmans de natuurlijke wijze van bestrijding van ziekten en plagen van Koppert Biological Systems, maar geeft ook aan dat hij hoopt dat het bedrijf zichzelf in de toekomst 'overbodig maakt' of dat Koppert andere bedrijven leert hoe ze om moet gaan met proactieve gewasbescherming.
Met dit laatste bedoelt hij dat zelf biologische gewasbescherming niet nodig is als er wordt gewerkt aan andere manieren van gewassen beschermen, proactieve gewasbescherming genoemd.
Daarmee bedoelt hij het verbeteren van de biodiversiteit en de weerbaarheid van gewassen, de inzet van big data en precisie monitoring en resistentieveredeling. "Als dit wordt opgepakt, gaat de gewasbescherming weer een heel andere ontwikkeling in."

Wageningen UR Glastuinbouw
Maar meneer Rotmans is wat u proactieve gewasbescherming noemt, niet iets waar wij als Wageningen UR Glastuinbouw al volop mee bezig zijn? Uw verhaal is voor ons een flinke steun in de rug om hier mee door te gaan. Iedereen die met de Glastuinbouw te maken heeft wil dat we (nagenoeg) emissie- en residuvrij telen en minder afhankelijk worden van chemische gewasbescherming. Hier ligt een enorme uitdaging.
Via het onderzoeksprogramma Green Challenges zijn we samen met LTO Glaskracht en het bedrijfsleven die uitdaging aangegaan. In samenspraak met vertegenwoordigers vanuit de hele productiekolom en betrokken organisaties zijn veredelaars, plantenkwekers, telers, groothandelaren, retailers, onderzoekers, beleidsmedewerkers van o.a. het Ctgb en Greenpeace met elkaar in de slag geweest om ideeën te bedenken voor systeemsprongen die een bijdrage leveren aan een verdere verduurzaming in de keten. Hier zijn drie belangrijk systeemsprongen benoemd die kunnen leiden tot gewasgezondheid 2.0 (lees: Gewasbescherming 3.0 in Jan Rotmans woorden): biodiversiteit, weerbaarheid, en beschermende kas.  

Biodiversiteit
Bij biodiversiteit is het onderzoek wat wij uitvoeren met name gericht op inzet van meer biodiversiteit bij plaagbestrijding. Vooralsnog ligt de focus bij het gewas Chrysant. Gewerkt wordt aan combi's van verschillende natuurlijke vijanden, voedselbronnen en introductie natuurlijke vijanden in stek-/ opkweek fase bij bestrijding van trips. Waar we binnenkort ook aan willen werken is de inzet van verschillende planten om middels meer biodiversiteit een betere plaagbestrijding te krijgen.

Weerbaarheid 
Als het gaat over weerbaarheid willen inzicht verkrijgen in het proces van stimulatie van de plantweerbaarheid tegen Fusarium en Phythoptera zowel met middelen die direct de plantweerbaarheid stimuleren als die het bodemecosysteem stimuleren. Wat is mogelijk, hoe werkt het, welke mechanismen zitten hierachter, hoe lang biedt het bescherming, etc.
Ook de Club van 100 heeft een project op het gebied van weerbaarheid, Dit richt zich vooral op de inzet van weerbaarheid in verdediging tegen ziekten en plagen en een opzet van een screeningsprotocol om de werking te testen en mechanismen te ontrafelen.

Smart Glastuinbouw
Wat betreft de beschermde kas heeft de Club van 100 een project "Smart Glastuinbouw" wat is gericht om zo vroeg mogelijk ziekten en plagen te ontdekken zodat je preventief kan ingrijpen. Dat is belangrijk want biodiversiteit en weerbaarheid werkt vooral preventief en niet zo zeer curatief. Het doel van het project is een mobiel detectiesysteem te ontwikkelen. Waarbij gebruik gemaakt wordt van een hyper-spectrale camera. Middels deze camera's wordt zoveel informatie opgehaald dat gebruik gemaakt zal worden van "deep-learning methoden".

Het doet mij goed dat niet alleen professor Jan Rotmans een progressor, friskijker en dwarsdenker, koploper en kantelaar is. Ik heb veel collega's die deze skills hebben...

Als onderzoek lopen we dus goed voor de troepen uit en dat moet ook, want wat Jan Rotmans noemt zijn nu precies de topics waar we met ons onderzoek al druk mee bezig zijn. Ik hoop dat we dit kunnen volhouden want als ik naar de toekomst kijk zie ik donkere wolken. 


Jan Willem de Vries
Teamleider Facilitair Bedrijf
(Wageningen UR Glastuinbouw)
 

Uit de krant

Meest gelezen

Uit de krant