Kennis

Kennis is de belangrijkste succesfactor van de Nederlandse glastuinbouw.

Dat het anders moet dat weten we allemaal. Op deze weg doorgaan is geen optie. 1% van het beschikbare water is zoet water. Hiervan wordt 70% gebruikt voor de Landbouw. 7% van al het zoete water bevind zich in China. In China woont 20% van de wereld bevolking.

Grondstoffen
Wist u dat er voor 1 kg rundvlees meer dan 15.000 liter water nodig is en voor 1 kg graan ongeveer 13.000 liter. De wereld bevolking zal de komende die decennia groeien van zeven naar negen miljard mensen. Deze groei zal hoofdzakelijk plaatsvinden in China, India en Afrika. Allemaal monden die moeten worden gevoed. Door stijgende welvaart zal in deze landen zal ook de vleesconsumptie stijgen. Het produceren van vlees is in vergelijk met plantaardig voedsel ontzettend inefficiënt waar veel grondstoffen mee gemoeid zijn.
En daar zit hem nu juist de pijn. Grondstoffen gaan schaars worden. Grondstoffen die nu nog voorradig zijn, zijn dat over 50 jaar niet meer. Neem bijvoorbeeld fosfaat een grondstof die eindig is en geen alternatief kent. We moeten naar een systeem waarmee we grondstoffen kunnen terugwinnen. En daar moeten we nu mee beginnen. We zullen naar een mondiale circulaire economie moeten en daar hebben we niet zo heel veel tijd meer voor.

Voedselproductie
Overal ter wereld ontstaan megasteden. Steden met 50 miljoen inwoners zullen geen uitzonderingen zijn. Met een toenemende welvaart zullen ook andere eisen aan voedselkwaliteit en voedselveiligheid gesteld gaan worden. Hier ligt een enorme opgave om al die mensen te voorzien van voedsel met minder gebruik aan grondstoffen. Collega's van mij zijn dagelijks bezig met onderzoek aan een duurzame intensivering van de landbouw. En dan niet alleen om bestaande systemen te verbeteren, en nieuwe technologieën te introduceren.
Zo adviseren zij bedrijven en overheden in Azië, Afrika en Latijns Amerika over het optimaliseren van hun voedselproductie. Het ontwerpen van slimme oplossingen is weliswaar een innovatief proces is, maar dat die oplossing hoeft helemaal niet hightech te zijn. De technologische mogelijkheden moeten in eerste instantie aansluiten bij de lokale omstandigheden.
Een hightech kas kan op termijn de ultieme oplossing zijn, maar daar moet je pas aan beginnen als de randvoorwaarden ter plekke dat toelaten. In China staan bijvoorbeeld 3 miljoen hectare aan plastic foliekassen, steunend tegen een stenen muur die overdag opwarmt en die warmte 's nacht afgeeft. Dat principe van zogenaamde 'muurkassen' hadden wij in de beginjaren van de glastuinbouw ook in Nederland. Deze bedrijven kunnen niet in één keer de stap maken naar de moderne Glastuinbouw zoals we die heden ten dagen kennen. Daar gaat tijd overheen.
Chinese bedrijven zullen die stappen sneller maken als ze van ons kunnen leren, maar dan kleine stapjes tegelijk. Waarbij duurzame intensivering het uitgangspunt is. Dat betekent meer product met minder gebruik van water, voedingsstoffen en energie. Onderdeel van dat leerproces moeten ook methoden zijn waarmee verliezen na de oogst worden beperkt.
Een consortium van Nederlandse tuinbouwbedrijven heeft samen met ons zo een Chinese foliekas in Bleiswijk gerealiseerd. Het doel is om te experimenteren en meer inzicht te verkrijgen in het telen in een Chinese muurkas of solarkas. Dat werkt twee kanten op: speciaal op maat gemaakte technologie stelt de Chinese telers in staat om de kwaliteit en kwantiteit van hun gewas te verhogen. Daarnaast schept het nieuwe kansen voor Nederlandse leveranciers.
De Chinese kastuinbouw groeit aanzienlijk. De Chinese tuinbouw kan op dit moment niet voldoen aan de vraag van hoogwaardige producten en voedselveiligheid. Eerder genoemde factoren zoals bevolkingsgroei, afname watervoorraden en hogere kosten maken het onmogelijk om op dit moment aan de vraag te voldoen. Op dit moment wordt er nog vooral in de vollegrond geteeld met alle problemen die dat met zich meebrengt.

 
Kennis
Om Chinese telers oplossingen te helpen vinden heeft een consortium van vooraanstaande Nederlandse bedrijven in de tuinbouw de handen ineen geslagen. Ala Wageningen UR Glastuinbouw maken wij hier deel vanuit. Wij willen de Chinese teler assisteren bij het verbeteren van hun productie, kwaliteit en binnenklimaat in de kas met behulp van zonne-energie en substraatteelt. Dit stelt deze telers in staat om water, voedingsstoffen en energie op een duurzame wijze te gebruiken. Om te  kunnen experimenteren en meer kennis en inzicht te verkrijgen in het telen in de Chinese teeltomstandigheden, hebben de consortium leden besloten om een solarkas te bouwen in Bleiswijk. Deze kas is voorzien van hoogwaardige Nederlandse technologie om de klimaatomstandigheden in een solarkas in China na te kunnen bootsen. Door dit praktisch onderzoek zijn de Nederlandse leveranciers in staat oplossing te vinden die aansluiten bij de Chinese teelttechnieken en omstandigheden.
Vol trots kan ik u vertellen dat wij de eerste komkommers uit deze kas hebben geoogst. Deze eerste teelt was een inregelteelt, bij de volgende teelt zullen wij de klimaatgegevens van een exact dezelfde kas in China overnemen zodat er een vergelijkbaar kasklimaat ontstaat.
Niet alleen de Chinese tuinder zal veel kennis opdoen. Ook wij zullen veel nieuwe kennis opdoen die we vervolgens weer tot toepassing brengen. Kennis is de basis voor een groeiende en bloeiende economie. Het belang van kennis en voortdurende innovatie als belangrijke succesfactor voor de tuinbouw wordt door veel telers onderschat. De ontwikkeling, verspreiding en toepassing van kennis is een van de belangrijkste succesfactoren van de Nederlandse glastuinbouw. Iets wat we in Nederland allemaal heel vanzelfsprekend vinden maar net als onze grondstoffen schaars aan het worden is. Daar kunt u wat aan doen...

Jan Willem de Vries
Teamleider Facilitair Bedrijf
(Wageningen UR Glastuinbouw)