project

Rioolwateronderzoek drugsgebruik

Drugsgebruik is een erkend maatschappelijk probleem. Het is schadelijk voor de volksgezondheid en heeft negatieve gevolgen voor de openbare veiligheid (ondermijning) en het milieu. Een effectief drugsbeleid vraagt om onderbouwing met betrouwbare gegevens van drugsgebruik en handel. Alleen met een goed beeld van de huidige situatie en trends kunnen prioriteiten worden gesteld en beleid worden vormgegeven.

Riool als spiegel van de samenleving

Sinds 2010 onderzoekt KWR drugsresten in rioolwater in opdracht van gemeenten en andere publieke organisaties. Rioolwateronderzoek wordt ook wel ‘wastewater based epidemiology’ of ‘sewage surveillance’ genoemd. Rioolwater is een spiegel van de samenleving, het bevat allerlei chemische en biologische sporen die relevante informatie over de leefstijl en de gezondheid van een populatie bieden. KWR heeft in Nederland het rioolwater al op meer dan 40 locaties onderzocht op resten van illegale drugs.

Bewezen methode, waardevolle informatie

Bemonstering over een periode van zeven aaneengesloten dagen zoals KWR doet is belangrijk om variaties gedurende de week in beeld te brengen en eventuele afwijkingen met betrekking tot lozingen van drugsafval te herkennen. Het chemisch laboratorium van KWR meet met zeer geavanceerde apparatuur standaard de top-5 opiaatwetmiddelen. Dit zijn cocaïne (coke), MDMA (XTC), amfetamine (speed), methamfetamine (crystal meth) en cannabis (wiet/hasj). Daarnaast kan het gebruik van een breed spectrum aan andere legale en illegale middelen zoals 3-MMC/4-MMC (poes/miauw miauw), ketamine, heroïne, alcohol en diverse nieuwe psychoactieve stoffen (NPS) worden gemeten.

Drugsgebruik in beeld

Rioolwateronderzoek geeft een uniek, kwantitatief beeld van gebruik van verschillende drugssoorten in de onderzochte populatie. In samenwerking met experts van bijvoorbeeld het Trimbos-instituut kunnen tevens gebruikersgroepen in beeld worden gebracht en kan er goede duiding worden gegeven aan de meetresultaten van het rioolwateronderzoek.

Rioolwateronderzoek naar drugsgebruik geeft specifieke informatie voor handhaving, de mogelijkheid om beleid cijfermatig te onderbouwen en om voorlichting en preventie toe te spitsen op de meest relevante typen drugs. Periodiek onderzoek kan tevens trends laten zien en het effect van beleid inzichtelijk maken.

KWR is onderdeel van het SCORE netwerk (Sewage analysis core group Europe). Alle deelnemers van dit netwerk nemen op dezelfde manier  zeven aaneengesloten dagen monsters van een rioolwaterzuivering. KWR neemt jaarlijks deel aan een door SCORE georganiseerd ringonderzoek waardoor de resultaten internationaal kunnen worden vergeleken. Tevens werkt KWR samen met het European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA). Op deze wijze waarborgt KWR de kwaliteit van de analyses en het rioolwateronderzoek.