Dossier

Antibioticaresistentie

Antibiotica zijn medicijnen die mensen en dieren helpen te genezen van infecties door bacteriën. Bacteriën kunnen ongevoelig worden voor antibiotica. We noemen dat resistent. Steeds meer bacteriën ontwikkelen resistentie tegen antibiotica. Sommige infecties kunnen daardoor slecht of helemaal niet meer met antibiotica worden behandeld. De toename van antibioticaresistente bacteriën is een bedreiging van de gezondheid van mensen. Daarom is het van belang het gebruik van antibiotica voor mens en dier te verminderen.

Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat deze video niet getoond kan worden. Vink marketing aan in uw cookie-instellingen en ververs deze pagina om de video te tonen.

Ieder mens en dier draagt goede en slechte bacteriën bij zich. Zijn er veel slechte bacteriën,dan kan een infectie ontstaan en daar kunnen ze ziek van worden. Bij een infectie zijn de bacteriën te bestrijden met antibiotica.

Antibiotica doden de bacteriën of remmen ze in groei. Hierdoor krijgt het lichaam de kans zich te herstellen. Soms zijn enkele bacteriën niet gevoelig voor een antibioticum. Ze zijn dan resistent. Doordat de gevoelige bacteriën wel zijn bestreden door antibiotica ontstaat ruimte voor de resistente bacteriën om zich te vermenigvuldigen. Door te veel of verkeerd gebruik van antibiotica neemt de kans toe dat de bacteriën resistent worden.

Alle bronnen in de Kennisbank over antibioticaresistentie

Hoe vaker je antibiotica gebruikt, hoe groter de kans dat bacteriën resistent worden. Dat is gevaarlijk, vooral voor mensen met een zwakke gezondheid. Infecties met resistente bacteriën zijn dan moeilijker te behandelen. Daarom is het belangrijk dat artsen en dierenartsen goed afwegen of het gebruik van antibiotica nodig is. Zo blijft behandeling van infecties ook in de toekomst mogelijk.

De gezondheid van mens en dier en het milieu wordt bedreigd door bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica. Resistente bacteriën komen voor bij mens, dier en in het milieu en worden daar net zoals bij de andere bacteriën onderling uitgewisseld. De aanpak van dit probleem vraagt daarom een integrale benadering vanuit de One Health-gedachte: één wereld, één gezondheid van mens, dier en milieu.

Ga naar bronnen in de Kennisbank over one-health

In Nederland komen bij mensen relatief weinig resistente bacteriën voor. In de meeste andere landen is dit een veel groter probleem.

Dit komt omdat je in Nederland alleen antibiotica kunt krijgen als een arts dit voorschrijft. Verder letten zorginstellingen goed op.

In de verpleeghuizen, waar de kwetsbare ouderen wonen, kan een resistente bacterie gevaarlijk zijn voor de oudere. Daarom start het RIVM in 2018 met een onderzoek naar resistente bacteriën in verpleeghuizen. Als iemand een infectie met een resistente bacterie heeft in een ziekenhuis of verpleeghuis, wordt deze patiënt apart verzorgd en het verplegend personeel neemt strikte hygiënemaatregelen. Zo wordt voorkomen dat andere mensen ziek worden van deze bacterie.
Ook wordt in de zorg het antibioticagebruik bijgehouden en gecontroleerd. De Stichting Werkgroep AntibioticaBeleid (SWAB) speelt daar een rol in.

Dierenartsen schrijven antibiotica voor, met name voor veehouderijen. Binnen de veehouderijen werd relatief veel antibiotica gebruikt. Inmiddels is het gebruik van antibiotica bij dieren fors teruggedrongen.

Meer bronnen over antibioticaresistentie in de varkenshouderij

De toename van antibioticaresistentie heeft een aanzet gegeven tot wetenschappelijk onderzoek naar alternatieven voor de bestrijding van infecties door bacteriën. Dit onderzoek richt zich op benutting van de immuunsystemen van mens en dier. De eerste resultaten zijn bemoedigend.

Meer bronnen over alternatieven voor antibiotica

Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat deze video niet getoond kan worden. Vink marketing aan in uw cookie-instellingen en ververs deze pagina om de video te tonen.

MARAN-rapport 2017: Antibioticaresistentie stabiel, maar alertheid blijft noodzakelijk

Wageningen Bioveterinary Research

RIVM Antibioticaresistentie

Rijksoverheid Antibioticaresistentie

Contact

Reageren op dit dossier, of heb je andere vragen over Antibioticaresistentie? Laat een reactie achter of neem contact op.

Antibioticaresistentie

Begin hier

Hoe ontstaat antibioticaresistentie?

Waarom reductie van antibiotica?

One Health