Cultuurhistorie
Romantische plek
Lemferdinge bestaat tegenwoordig uit het oude schathuis met daarvoor een formele tuin. Deze tuin is in 1805 aangelegd. Het hoofdgebouw en het andere bijgebouw zijn verdwenen. In de vorige eeuw is de tuin uitgebreid en zijn de contouren van de verdwenen gebouwen in het tuinontwerp verwerkt. Een groot deel van de oorspronkelijke tuin is tegenwoordig een gemeentelijke parkeerplaats. Het pand wordt nu veel gebruikt voor vergaderingen, feesten en trouwerijen. Op de eerste verdieping runt de Culturele Raad van Eelde in samenwerking met Het Drentse Landschap een galerie. Aan de tuin grenst het parkbos, met monumentale beuken en eiken en daaronder jonge Hulst. ‘We weten niet wanneer het parkbos is aangelegd en hebben geen tekeningen van het oorspronkelijke ontwerp,’ vertelt Nijboer. ‘De slingerende paden en de waterpartijen geven het een romantisch karakter.’ In het bos ligt een kleine heuvel met leilinden. Het moest een natuurlijk
theekoepeltje worden, maar dat is het door de schaduw van de omstaande bomen nooit echt geworden. Een rechte waterpartij vormt de oorspronkelijke zichtas. Boswerk
In de eerste fase wordt het ‘skelet’ van de landgoederen aangepakt. ‘We willen deze winter starten met de werkzaamheden. De waterpartijen en sloten worden schoongemaakt en de waterhuishouding verbeterd. Nu is het waterpeil vaak te laag en staan de vijvers leeg en zitten de watergangen vol blad. Verwilderde Rododendrons ontnemen op sommige landgoederen het zicht op eilanden en landhuizen. Deze worden gesnoeid, zodat ze weer kunnen uitlopen tot mooie, bloeiende struiken. In sommige bosvakken worden bomen van dezelfde leeftijd gekapt, voor verjonging en om meer variatie te krijgen. De lanen worden gecontroleerd op veiligheid en krijgen hun statigheid terug. We halen hier en daar bomen weg die spontaan zijn opgegroeid en niet in het gelid staan. Een opgeschoten beuk kan na jaren een eik uit de laan dusdanig verdrukken, dat de eik het loodje legt. Daar waar de eik nog te redden is, verwijderen we een soms al veertig centimeter dikke beuk. Onderhoud en zagen hoort bij een landgoed.’ In de jaren daarna wordt gewerkt aan de aankleding van de landgoederen. Daar waar nodig worden elementen vernieuwd zoals landhekken, bankjes en andere recreatieve voorzieningen. Op verschillende plekken worden oude stinsenplanten gepoot. Deze geven in het voorjaar de landgoederen
Foto: Eric Wanders
in de eeuwen daarna. Ten westen van de Hoofdweg liggen de landgoederen Hesselinksbos, Westerbroek, De Marsch en De Braak. Aan de oostkant liggen Vennebroek, Lemferdinge,Vosbergen, De Duinen, Oosterbroek en Hooghullen. De landgoederen bestaan uit statige panden en fraai aangelegde tuinen en parklandschappen. Elk heeft zijn eigen karakter, met kenmerken uit de tijd van de eerste aanleg en de aanpassingen en verbouwingen in de periode daarna. Het herstelproject richt zich op de tuinen en het parklandschap er omheen.
23
kleur. ‘Het is een grote en ingrijpende klus,’ licht Eelco toe, ‘maar dat is het waard. Over een paar jaar liggen de landgoederen van Eelde-Paterswolde er weer prachtig bij.’
* A. Zandt is beleidsmedewerker communicatie van Natuurmonumenten in de Regio Groningen, Friesland en Drenthe.
Het herstel van de landgoederen wordt mede mogelijk gemaakt door de Provincie Drenthe, de Gemeente Tynaarlo en de Regio GroningenAssen. Regio Groningen-Assen ondersteunt en initieert projecten die een duidelijk toegevoegde waarde leveren aan de ontwikkeling van haar ambities in de regio. Ga Regio Groningen-Assen ontdekken! www.regiogroningenassen.nl.