Crisis als kans voor nieuwe ontwikkeling ‘Alles tussen het schilderen van gele strepen en het lezen van Foucault hoort tot ons vakgebied’, zegt Kristian Koreman, samen met Elma van Boxel eigenaar van bureau ZUS (Zones Urbaines Sensibles). Het werk van dit bureau beweegt zich tussen vormgeving, ruimtepolitiek en theorievorming. Al deze kanten van het vakgebied beoefenen ze met hartstocht, in hoogtijdagen maar zeker ook in crisistijd.
Direct buiten station Rotterdam CS zijn de gele strepen, waar Kristian Koreman op doelt, op het plaveisel zichtbaar. Zij leiden de voetganger door achterstraten en achterpleinen, dwars door gebouwen en via een majestueuze, houten luchtbrug over een drukke verkeersweg (de Schiekade) naar het ontwikkelingsgebied rond het oude Hofpleinstation. Achter een volledig geel geschilderde poort openbaart zich een grote levendigheid van bedrijfjes, disco’s, ontwerpbureautjes, straatterrassen met ruwhouten zitmeubelen en actieposters. Zelfs een dakmoestuin hoort tot de attracties van de buurt. Dat alles in de schaduw van de hoge, glimmende kantoortorens rond Rotterdam CS. Dit project met de veelzeggende naam
10 delta 52
‘I, We, You Make Rotterdam’ is één van de testsites van de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam 2012. ZUS huist middenin deze testsite in een jaren ’50 kantoorgebouw, het Schieblock. Vanaf hun etage kunnen de medewerkers het werkveld letterlijk overzien.
Stadslaboratorium Vanwege de crisis staan de kantoortorens rondom voor een groot deel leeg en wordt het Schieblock niet afgebroken. In die ontwikkelingsluwte kwam ZUS met een alternatieve strategie en nu staat het Schieblock centraal in de transformatie van het centrumgebied. Het pand werd behouden, in ieder geval voor een periode van vijf jaar. Verschillende disciplines die zich bezig-
houden met stedelijke ontwikkeling, vestigden zich er. Het ‘stadslaboratorium Schieblock’ was een feit. De plannen zijn niet te realiseren zonder de medewerking van vele anderen. De eigenaar van het Schieblock staat het experiment toe. Door een postercampagne zijn startende bedrijfjes aangetrokken. Beleggers worden gevonden. De houten luchtbrug over de Schiekade is door crowdfunding gefinancierd (een plank kost € 25,-, een segment van 8 meter € 10.000,-). De disco’s verplaatsten hun bars naar buiten op het plein. Andere dansgelegenheden en cafés voegden zich erbij. Het plein is verfraaid met een kring gesnoeide platanen, die niet meer bruikbaar waren op de Weena en (tijdelijk) zijn geschonken. De activiteiten